Εξόρμηση για βελανίδια στις 19/12

Την Κυριακή 19/12, θα πραγματοποιήσουμε δράση συλλογής βελανιδιών στα όρια της Αττικής, σε περιοχή κοντά στο Ασπροχώρι Αυλώνα. Αν και το τοπίο δεν είναι ιδανικό για περιήγηση, η επιλογή έγινε ύστερα από "αυτοψία", δηλαδή, βρήκαμε αρκετά βελανίδια Quercus Aegilops σε πολύ καλή κατάσταση.
Τα βελανίδια που θα συλλεχθούν θα φυτευτούν στον ορεινό όγκο της Πεντέλης μέσα στα Χριστούγεννα, την Κυριακή 26/12. Παράλληλα, θα φυτέψουμε σπόρους αγριοτριανταφυλλιάς και Quercus Pubescens που συλλέξαμε σε εξόρμηση στη Στυμφαλία, σε παρακείμενη ρεματιά.

 









Επειδή έχουμε άλλη μια πληροφορία για βελανιδιές από την άλλη πλευρά της Αττικής, προς Καλύβια, ενημερώστε μας με mail αν ενδιαφέρεστε για συμμετοχή, ώστε να σας δώσουμε τις τελικές πληροφορίες σχετικά με το σημείο συνάντησης και την ακριβή ώρα. Υπολογίζουμε γύρω στις 12:00 το μεσημέρι. Η δράση θα διαρκέσει περίπου 1,5 ώρα.

Φύλλα δρυός - έκθεμα του μήνα στο Εθν. Αρχαιολογικό Μουσείο

Ο θαυμασμός στις βελανιδιές, σε αυτά τα τεράστια δένδρα, είναι διαχρονικός και διαπολιτισμικός. Επειδή οι βόλτες στα μουσεία δεν είναι προνόμιο μονάχα των ταξιδιών στο εξωτερικό, για το Νοέμβριο, τα χάλκινα φύλλα δρυός είναι έκθεμα του μήνα στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο. Ας φρεσκάρουμε λίγο τις εικόνες μας από ένα πολιτισμό που άκμασε στα εδάφη που κατοικούμε εμείς, οι σύγχρονοι έλληνες, μήπως και εμπνευστούμε για μια καλύτερη σχέση με το περιβάλλον αυτές τις μαύρες μέρες...

- αναδημοσίευση από την ιστοσελίδα του μουσείου -

Υλικό: Περίτμητα χάλκινα ελάσματα με έκτυπη απόδοση των νευρώσεων
Προέλευση: Ιερό του Διός στη Δωδώνη (ανασκαφές Κ. Καραπάνου)
Χώρος έκθεσης: Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο, Αίθουσα 36, Προθήκη 6, αρ. Καρ.303,312

Τα ανευρεθέντα χάλκινα ομοιώματα φύλλων και βαλανιδιών (βαλάνων) στο ιερό του Διός στη Δωδώνη καθώς και η απεικόνιση τέτοιου δένδρου σε χάλκινο νόμισμα της Δωδώνης (π. 300 π.Χ.) χρησιμεύουν για την ταύτιση του ιερού δένδρου στο συγκεκριμένο μαντείο. Στις αρχαίες πηγές ονομάζεται φηγός ή δρυς. Η εναλλακτική ονομασία οφείλεται στο γεγονός ότι ο όρος φηγός αποδίδει την οικογένεια, ενώ η λέξη δρυς το συγκεκριμένο γένος. Από βοτανολογική άποψη ταυτίζεται με το δένδρο Quercus trojana. Πρόκειται για υπεραιωνόβιο δένδρο, το οποίο υπερβαίνει τα 20μ. ύψος και διατηρεί τα φύλλα του έως την άνοιξη. Μία μεγάλη κοιλότητα κάτω από τον εξωτερικό ανατολικό τοίχο του ελληνιστικού ιερού εκλαμβάνεται ότι σηματοδοτεί τη θέση της. Στη νεώτερη εποχή, εντός του περιβόλου του ναού του Διός (350-325 π.Χ.) έχει επαναφυτευθεί δρυς του είδους Quercus pedunculiflora.

Στην Οδύσσεια (14.327-328 και 19.296-297) αναφέρεται ότι αρχικώς οι χρησμοί δίδονταν από την ιερή βαλανιδιά. Το θρόισμα των φύλλων της από τον αέρα υπέβαλε την ιδέα ότι το συγκεκριμένο δένδρο ομιλούσε («πολυγλώσσου δρυός» στο Σοφ. Τραχ. 1168) και «δρυός λόγους» στο Πλάτ. Φαίδρ. 275 β). Η προφητική της δυνατότητα πρέπει να σχετίζεται με τη δενδρολατρεία, σύμφωνα με την οποία ένα ιερό δένδρο συνιστά μία μικρογραφία του σύμπαντος και του κύκλου της ζωής (imago mundi) και σύμβολο της αναγέννησης της φύσης.

Στην Ιλιάδα η δρυς συνδέεται με τον Δία και λειτουργεί ως σημείο συνάντησης αλλά και καταφύγιο. Με τον πατέρα των θεών, ως κύριο της βροντής και της αστραπής, έχει σχέση η δρυς και σε άλλες αρχαίες διηγήσεις και εκτός των ορίων του ελληνικού κόσμου. Σε πρακτικό επίπεδο το φυτό έχαιρε εκτίμησης για την αφροδισιακή και φαρμακευτική ιδιότητα των βαλανιδιών και την ποιότητα του ξύλου του.

Βιβλιογραφία: Σ.Ι. Δάκαρης, Δωδώνη, (Ιωάννινα 1986) 43. Μ. Dieterle, Dodona. Religionsgeschichtliche und historiche Untersuchungen zur Entstehung und Entwicklung des Zeus-Heiligtums, (Spudasmata 116, Zurich-New York 2007) 263-273.

Φυντάνια - τέλος!

Τα καλά νέα:
- Καταπληκτικές και οι δύο ημέρες που δενδροφυτεύαμε τα  φυντάνια μας (Κυριακή 24/10 και Σάββατο 30/10) - λιακάδα χωρίς καθόλου σύννεφα. Καταπληκτικό και το τοπίο, η γαλήνη του δάσους και τα χρώματα/αρώματα του φθινοπώρου.

- Πάρα πολύ απότομη η πλαγιά της Πεντέλης που επιλέξαμε, γυμνάσαμε τετρακέφαλους, προσαγωγούς/επαγωγούς κλπ για όσους/όσες πηγαίνουν σε γυμναστήρια για κονσερβοποιημένο στεπ! Μη μιλήσουμε για θερμίδες....

- Συνειδητοποιήσαμε ότι, δυστυχώς, για να πιάσουν και να αναπτυχθούν μικρά δεντράκια από τις απευθείας σποροφυτεύσεις, χρειάζονται ειδικές συνθήκες στο έδαφος: είδαμε δηλαδή, ότι όταν το έδαφος δεν έχει καθόλου βλάστηση (πουρνάρια, θάμνους κλπ) τα σπορόφυτα ταλαιπωρούνται από τον αέρα το χειμώνα, και από τον απευθείας ήλιο το καλοκαίρι, και δυσκολεύονται να επιβιώσουν. Αυτό σημαίνει ότι στις περιοχές που είναι κυριολεκτικά κρανίου τόπος, χρειάζεται να φυτέψουμε πρώτα σπόρους από θάμνους, και μετά από 1-2 χρόνια σπόρους δένδρων.

Τα κακά νέα:
- Είχαμε μια κακή συνεννόηση με μια παρέα που ήθελε να έρθει, και τελικά δεν βρεθήκαμε. Γι' αυτό, από σήμερα αναρτούμε το κινητό επικοινωνίας, το οποίο οπωσδήποτε πρέπει να έχετε διαθέσιμο για να μην συμβαίνουν παρόμοιες καταστάσεις.
- Οι περιοχές από τις οποίες συλλέξαμε πέρυσι βελανίδια, αφενός δεν διαθέτουν αρκετά (οι χνοώδεις), αφετέρου, είναι φουλ σκουληκιασμένα (οι ήμερες/βασιλικές), γεγονός που θα μας αναγκάσει να κάνουμε κάποιες ημερήσιες εκδρομές εκτός Αττικής για συλλογή. Σίγουρα παίζει βελανιδοσυλλογή Q. Coccifera (πουρνάρια) και Q. Ilex (αριές) στη Βαρυμπόμπη, τα μεν πρώτα για φύτευση σε διαβρωμένες περιοχές χωρίς βλάστηση, τις δε αριές αποκλειστικά και μόνο για ρεματιές. 

Λίγα ακέραια βελανίδια βασιλικής δρυός που συλλέξαμε την "28η Οκτωβρίου", τα φυτέψαμε στην τελευταία δράση, στην οποία ήμασταν λίγοι αλλά αποφασισμένοι.
Η ομάδα στέλνει τους ιχνηλάτες της για ανίχνευση, θα έχουμε σύντομα νέα για τις επόμενες δράσεις.

Απολογισμός ήπιας δενδροφύτευσης - νέα δράση

Αυτή την καταπληκτική μέρα, βρεθήκαμε σε ένα μαγευτικό τοπίο στην Πεντέλη με κουκουναριές και ρείκια σε πλήρη άνθηση.

Φυτέψαμε σε παρακείμενη πλαγιά, μέχρι κάτω τη ρεματιά, γύρω στα 40 δεντράκια (βελανιδιές ως επί το πλείστον). Οι μικρής κλίμακας δενδροφυτεύσεις που πραγματοποιούνται με την... παραδοσιακή μορφή σκαψίματος (χειροκίνητα) δεν καταστρέφουν την αυτοφυή βλάστηση. Ψάξαμε να βρούμε κενά, ώστε να μην χαλάσουμε φρύγανα ή βολβούς.

Ελπίζουμε ότι τα κοπάδια αιγοπροβάτων που αλωνίζουν στο βουνό -από την πίσω πλευρά, κυρίως- δεν θα λιανίσουν τα φυντανάκια μας. Και μάλλον θα τη γλιτώσουν, αφού η πλαγιά ήταν γεμάτη από μικρές βελανιδιές και άλλα είδη πλατύφυλλων δένδρων. Θα επανέλθουμε σε νέα ανάρτηση για αυτό το πρόβλημα.

Στην επιστροφή, κάναμε μια βόλτα από το σημείο που είχαμε πραγματοποιήσει πέρυσι σποροφύτευση βελανιδιών, και παρότι τα χόρτα ήταν πολύ ψηλά, καταφέραμε να ξεδιακρίνουμε μικρά φυτάκια που επέζησαν το καλοκαίρι τόσο από τους καύσωνες (χωρίς κανένα πότισμα) όσο και από τις ερπύστριες των "αναδασωτικών" (;!) σκαπτικών μηχανημάτων.














Το ερχόμενο Σάββατο 30 Οκτωβρίου, συνεχίζουμε με νέα δράση ήπιας δενδροφύτευσης ώστε να φυτέψουμε εγκαίρως τα υπόλοιπα δεντράκια από τους σπόρους που καλλιεργήσαμε πέρυσι. Με τις βροχές θα αναπτύξουν σύντομα το ριζικό τους σύστημα μέσα στο έδαφος, και θα ελαχιστοποιήσουν τις ανάγκες τους για ποτίσματα το καλοκαίρι.
Αυτή τη φορά, πρόκειται  για κουκουναριές, ως επί το πλείστον, αλλά και κάποιες βελανιδιές.
Θα συναντηθούμε στη 1:00 το μεσημέρι στην πλατεία Πεντέλης Αγ. Τριάδα. Η δράση υπολογίζεται να διαρκέσει 1-2 ώρες το πολύ. Μαζί σας πρέπει να έχετε γάντια, μικρό σκαπτικό εργαλείο και νερό για να ξεδιψάτε. Ο καιρός φαίνεται ότι θα είναι πάλι πολύ καλός. Όποιος θέλει να συμμετέχει στη δράση ας επικοινωνήσει μαζί μας με e-mail για να μη χαθούμε.

Η επόμενη δράση θα είναι τέλος Νοεμβρίου, με συλλογή βελανδιών. 

Μίνι-δενδροφύτευση σε ρεματιά της Πεντέλης

Αυτή την Κυριακή 24/10 στις 11:00 το πρωί, θα φυτέψουμε καμια 40-αριά δεντράκια σε ρεματιά της Πεντέλης. Πρόκειται για βελανιδιές και πλατάνια που περίσσεψαν από περυσινή δεντροφύτευση επίσημου φορέα, που πραγματοποιήθηκε στην Πεντέλη. Επίσης, έχουμε κάποια δικά μας φυντάνια από σπόρους που είχαμε παραδώσει στη Διεύθυνση Αναδάσωσης Αττικής, και από τους οποίους είχαμε κρατήσει μερικούς για να... πειραματιστούμε με εκείνες τις μαγικές λέξεις που ποσοτικοποιούν τις εκφάνσεις της φύσης, όπως "φυτρωτικότητα", "βλαστικότητα", κλπ. Το πείραμα τελείωσε, και τα μικρά μας είναι έτοιμα να αφήσουν το οικογενειακό τους περιβάλλον και να ανοίξουν τα φτερά τους στον αγώνα για επιβίωση στο δάσος.

Για συμμετοχή στη δράση της Κυριακής στείλτε e-mail στο greenitover@gmail.com για να κανονίσουμε τα σημεία συνάντησης. Μαζί σας πρέπει να έχετε μικρό σκαλιστήρι και νερό για να ποτίσουμε τα φρεσκοφυτεμένα δεντράκια.

Σποροφύτευση; ΟΚ!

Η σποροφύτευση κουκουναριών σε καλά αποστραγγιζόμενα αργιλοαμμώδη εδάφη ψηλά στην Πεντέλη, σε πλαγιά απέναντι από υπάρχουσα συστάδα κουκουναριών (pinus pinea), ολοκληρώθηκε. Το πιο ελπιδοφόρο είναι ότι οι κουκουναριές στην Πεντέλη έχουν αρχίσει και αναπαράγονται, γεμίζοντας με μικρά αυτοφυή δεντράκια. Είναι εντυπωσιακό πως ο χρόνος για τα δάση είναι εντελώς διαφορετικής κλίμακας από τον ανθρώπινο χρόνο, αν αναλογιστεί κανείς ότι η κουκουναριά δεν υπήρχε στη χώρα μας πριν από 6.000 χρόνια, και απλώθηκε σε όλη την μεσογειακή λεκάνη από την Ιβηρική χερσόνησο λόγω των βρώσιμων σπόρων της.
Σήμερα, η κουκουναριά θεωρείται ενδημικό είδος. Ποιος ξέρει σε 1.000 χρόνια, που βέβαια δεν θα είμαστε παρόντες, τι θα έχει συμβεί στα δάση μας (αν θα έχουν μείνει καθόλου δάση, ή θα έχουν γίνει βοσκοτόπια, αιολικά πάρκα και βίλες ανθρώπων που "αγαπούν" τόσο πολύ τα δάση, που θέλουν να κτίσουν σπίτια μέσα σε αυτά), ή αν ακόμα η ίδια η γη θα κατοικείται, λαμβάνοντας υπόψη τους ρυθμούς καταστροφής του πλανήτη... Όπως είπε ένας σποροφυτευτής την Κυριακή, "ελπίζω να μη δω την Πεντέλη... Λυκαβηττό".
Εμείς, συνεχίζουμε με συστηματική δουλειά τις μικρής κλίμακας δράσεις μας. Στόχος είναι ο περαιτέρω εμπλουτισμός των εδαφών με σπόρους βελανιδιών (quercus aegilops/ithaburensis/pubescens σε ρεματιές), κοκκορεβυθιών (pistacia terebinthus) και άλλων ενδημικών δασικών ειδών που θα συλλέξουμε από δάση κυρίως της Αττικής, για να είναι συγγενείς οι κλιματικές συνθήκες.
Επόμενος στόχος; Κοκκορεβυθιές και βελανιδιές, σποροσυλλογή, επεξεργασία και απευθείας σποροφύτευση στα προσεχώς.

Απολογισμός δράσης - Κάλεσμα για φύτευση

Η σπορουσυλλογή στο Σχινιά (κυριολεκτικά δουλειά μυρμηγκιών!), στην οποία συμμετείχε και η ομάδα Δασαμάρι-SOS, στέφθηκε με επιτυχία. Μετά τη συλλογή 6-7 κιλών σπόρων κουκουναριάς, κατευθυνθήκαμε στην παραλία του Σχινιά και αποζημιωθήκαμε από το καταπληκτικό τοπίο.

Πριν ξεκινήσει και επισήμως η συλλογή των σπόρων, συλλέξαμε και ένα ελάχιστο από τα εκατομμύρια σκουπίδια που υπάρχουν στο δάσος....

Τώρα, μένει να φυτέψουμε στην Πεντέλη τους... δώδεκα με δεκατέσσερεις χιλιάδες σπόρους, και η συμμετοχή όλων των μελών της ομάδας αλλά και κάθε ενδιαφερόμενου είναι πολύ σημαντική, για να μπορέσουμε να ολοκληρώσουμε σε μια μέρα τη φύτευση. Κάνοντας μια μικρή έρευνα στην Πεντέλη, βρήκαμε τα σημεία στα οποία έχουν ευδοκιμήσει κουκουναριές από αναδάσωση της ΔΑΑ. Το πιο ενδιαφέρον ήταν ότι κατάφεραν να επιβιώσουν από την καταστροφική πυρκαγιά του 2009 χάρις στο σύστημα "ομπρέλας" με το οποίο αναπτύσσονται.

Επειδή στόχος μας είναι η δημιουργία μεικτών δασών, με μεγάλα ποσοστά σε πλατύφυλλα που αναχαιτίζουν την ορμή της πυρκαγιάς, αναβλαστάνουν / πρεμνοβλαστάνουν και ενισχύουν την ποικιλία του δασικού οικοσυστήματος, τις κουκουναριές θα τις φυτέψουμε πολύ αραιά, ώστε να εμπλουτιστεί το ενδιάμεσο με άλλα είδη δασικών σπόρων, κυρίως με ήμερη βελανιδιά και κουτσουπιά.

Ο καιρός φαίνεται να είναι σύμμαχος, αφού όπως δείχνουν οι προβλέψεις θα βρέχει το Σάββατο μαλακώνοντας το χώμα, και την Κυριακή θα έχει λιακάδα. Το ραντεβού μας είναι την Κυριακή 17/10 στις 11:00 στην πλατεία της Πεντέλης - Αγ. Τριάδα (ταβέρνες). 

Για τη συμμετοχή στη δράση θα χρειαστείτε ένα φυτευτήρι ή μικρό σκαλιστήρι, γάντια και νερό για ξεδίψασμα. Την τρύπα με το φυτευτήρι δεν την ανοίγουμε κάθετα, αλλά εφαπτομενικά προς την οριζόντια επιφάνεια του εδάφους, για να μην βυθιστούν βαθιά οι σπόροι. Το ίδιο ισχύει αν χρησιμοποιούμε σκαλιστήρι, δηλαδή, δεν ανοίγουμε τρύπες πάνω από 3 εκατοστά βάθος. Τοποθετούμε 2-3 σπόρους σε κάθε τρύπα και φυτεύουμε σε απόσταση τουλάχιστον 10 μέτρων. Όπως είναι αντιληπτό, η δουλειά έχει περισσότερο περπάτημα και ανάβαση, παρά σκύψιμο, και το πιο σημαντικό είναι να φοράμε παπούτσια που να μην γλιστρούν. Προσέχουμε επίσης, να μην πατήσουμε την αυτοφυή βλάστηση, μικρά δεντράκια που έχουν μόλις βλαστήσει. Πάρτε την καλή σας διάθεση, και ελάτε να ενισχύσουμε τη φυσική αναγέννηση του Πεντελικού.
Για οποιαδήποτε πληροφορία greenitover@gmail.com.

Συλλογή σπόρων κουκουναριάς

Με καθυστέρηση (λόγω μεταναστεύσεων, μετακομίσεων, μεταποιήσεων....) ξεκινάμε την περίοδο συλλογής - φύτευσης δασικών σπόρων, με συλλογή σπόρων κουκουναριάς, την Κυριακή 10/10/2010. Θα συναντηθούμε στις 11:00 το πρωί στο Σχινιά, στο σημείο που δείχνει ο χάρτης. 

Οι σπόροι θα φυτευτούν απευθείας στην Πεντέλη σε επόμενη δράση, σε σημεία που κανένα σκαπτικό δεν μπορεί να πατήσει τις.... ερπύστριες του. Μαζί μας πρέπει να έχουμε μικρές και μεγάλες σακούλες, γιατί εκτός από σπόρους κυκλοφορούν πολλά σκουπίδια (τα οποία μαζεύουμε επίσης), γάντια (κουζίνας ή μιας χρήσης) και νερό για να ξεδιψάμε. Ο καιρός φαίνεται πως θα είναι καλός, φορέστε άνετα ρούχα, γιατί η εργασία χρειάζεται ελευθερία κινήσεων. 

Για οποιαδήποτε πληροφορία greenitover@gmail.com.

Παύση εργασιών στην Πάρνηθα

αναδημοσίευση άρθρου της "Ε"
της ΧΑΡΑΣ ΤΖΑΝΑΒΑΡΑ

Με προσωρινή διαταγή, το Ε' τμήμα του διοικητικού εφετείου της Αθήνας επέβαλε τη διακοπή των εργασιών κατασκευής βιολογικού καθαρισμού στον περιβάλλοντα χώρο του καζίνου στο «Μον Παρνές» της Πάρνηθας. Η απόφαση, που ισχύει ώς την εκδίκαση της υπόθεσης από το αρμόδιο δικαστήριο, εκδόθηκε ύστερα από αίτηση που είχαν υποβάλει στις 23 Αυγούστου οι Εθελοντές Δασοπροστασίας Αττικής.

Σε ανακοίνωσή του, ο φορέας που δραστηριοποιείται εδώ και 24 χρόνια στην προστασία της Πάρνηθας, υπογραμμίζει πως «δεν συνηθίζει τις προσφυγές στα δικαστήρια ως τρόπο δράσης, αλλά έκρινε πως στην προκειμένη περίπτωση δεν απέμενε άλλη λύση». Λόγω της παρουσίας του στην περιοχή, εντόπισε από την πρώτη στιγμή τις κατασκευαστικές εργασίες και κινήθηκε συστηματικά για τη διακοπή τους, ζητώντας την οικοδομική άδεια από την πολεοδομία και καταθέτοντας προσφυγή στο αρμόδιο δικαστήριο.
Στην προσφυγή του, που οδήγησε στην προσωρινή διαταγή, ο φορέας υπεισέρχεται στην ουσία του προβλήματος και αποκαλύπτει:

* Παραβιάζεται το άρθρο 3 παράγραφος 1 του νόμου 3139 του 2003, με το οποίο έγινε η εκχώρηση του καζίνου σε ιδιώτες. Στο επίμαχο σημείο προβλέπεται ανακατασκευή, αναδιαμόρφωση, αναδιάταξη, εκσυγχρονισμός και επέκταση των υφιστάμενων εγκαταστάσεων του καζίνου. Από το τοπογραφικό που υπάρχει στη χορηγηθείσα οικοδομική άδεια, προκύπτει ότι κατασκευάζεται νέο κτίσμα, που βρίσκεται «επί της καείσας το 2007 δασικής περιοχής».

*Αναφέρεται ως περιοχή διεξαγωγής των οικοδομικών εργασιών η τοποθεσία Πάρνηθα-Μετόχι, που είναι ανακριβής. Το Μετόχι βρίσκεται στους πρόποδες του βουνού και οι εργασίες εκτελούνται στην κορυφή Μαυροβούνι, όπου βρίσκεται το καζίνο. Η αοριστία αυτή έρχεται σε αντίθεση με το άρθρο 329 του κώδικα βασικής πολεδομικής νομοθεσίας, που διέπει την εκτέλεση μιας οικοδομικής άδειας.

Βεβαίως, στα βασικά επιχειρήματα που οδήγησαν στην έκδοση της προσωρινής αναστολής των κατασκευών περιλαμβάνονται η παραβίαση των άρθρων 24 και 117 του Συντάγματος που καθορίζουν την προστασία των δασών, αλλά και του νόμου 998 του 1970, που επιβάλει να κηρύσσονται υποχρεωτικά αναδασωτέα όλα τα δάση που καταστρέφονται από πυρκαγιές, ανεξάρτητα από την κατηγορία (δημόσιο ή ιδιωτικό) και τη θέση τους.

Αποκαλυπτική είναι και η αναφορά του δικόγραφου στους κινδύνους που συνεπάγεται ο βιολογικός καθαρισμός. Οι δασοπυροσβέστες στην αίτησή τους προς το διοικητικό εφετείο επικαλούνται την κοινή υπουργική απόφαση του 2009, με την οποία εγκρίθηκαν οι περιβαλλοντικοί όροι των έργων. Επισημαίνουν ότι η εγκατάσταση του βιολογικού καθαρισμού δημιουργεί περιβαλλοντικούς κινδύνους (οσμές, συγκέντρωση εντόμων, οπτική όχληση), ενώ χαρακτηρίζονται επιδερμικά τα μέτρα προστασίας (περίφραξη, φυτεύσεις). Αναφέρουν πως και η υπουργική απόφαση αναγνωρίζει ότι η περιοχή εξακολουθεί να αποτελεί τμήμα του οικοσυστήματος της Πάρνηθας, φυσικό χώρο διαβίωσης για ελάφια και άλλα σπάνια είδη. Υποστηρίζουν, μάλιστα, ότι ο σημερινός τρόπος αποκομιδής των αποβλήτων με βυτιοφόρα είναι ασφαλέστερος από τη σχεδιαζόμενη εγκατάσταση. *

Αναψυκτήρια, πάρκινγκ και αφαίρεση δημόσιας γης πρασίνου από δημοτικές αρχές

Ο Χολαργός και η Αγία Παρασκευή, είναι δύο περιοχές στις οποίες οι κάτοικοι κυριολεκτικά διψάνε για πράσινο. Καθημερινά, στον Αϊ-Γιάννη τον Κυνηγό, συρρέουν αμέτρητοι άνθρωποι για περπάτημα, ποδήλατο, ή βόλτα με το σκύλο τους, θαυμάζοντας από το δάσος το ηλιοβασίλεμα.

Αντί λοιπόν ο δήμος Αγίας Παρασκευής να επεκτείνει τους χώρους πρασίνου, δημόσιους και ελεύθερους για όλους τους πολίτες, αποφασίζει να θυσιάσει 39 στρέμματα πρασίνου (δάσους) για τη δημιουργία αναψυκτηρίου και λοιπών εγκαταστάσεων. Δεν βρίσκει τραπέζι η δημοτική αρχή στις δεκάδες καφετέριες και "αναψυκτήρια" στην Αγίου Ιωάννου; Ή μήπως είναι μια τελευταία ανάθεση προεκλογικά ώστε να δρομολογηθούν "έργα";

Στην Αγία Παρασκευή δένδρα θα θυσιαστούν για τσιμεντοποίηση και διάνοιξη δρόμων, στο Χολαργό σε αντίστοιχη περίπτωση, δένδρα κόβονται για την κατασκευή χώρου στάθμευσης.

Αυτού του είδους οι αποφάσεις, αποδεικνύουν ότι και οι δύο δημοτικές αρχές είναι εντελώς εκτός θέματος, όσον αφορά το δημόσιο συμφέρον ("κουλούρι", που λέγαμε και στο σχολείο). Και όπως πολύ εύστοχα αναφέρει γνωστό graffiti στην περιοχή της Αγίας Παρασκευής, δυστυχώς, ο Υμηττός χάνεται, ο δήμαρχος... χτενίζεται.

Δείτε περισσότερα στους συνδέσμους: 
Ανοιχτή Συνέλευση κατοίκων Αγίας Παρασκευής
ΨΗΦΙΣΑΝ ΤΗΝ ΠΑΡΑΔΟΣΗ 39 ΣΤΡΕΜΜΑΤΩΝ ΔΑΣΙΚΗΣ ΕΚΤΑΣΗΣ ΤΟΥ ΥΜΗΤΤΟΥ ΠΡΟΣ ΔΟΜΗΣΗ και ΝΕΟΥΣ ΔΡΟΜΟΥΣ!
TVXS
Χολαργός: χωρίς δέντρα αλλά με... θέσεις στάθμευσης

"And the winner is..."

Κάπως έτσι θα μπορούσε να ξεκινήσει η ανάρτηση για το μικρό, ερασιτεχνικό, καλλιεργητικό πείραμα των σπόρων που συλλέξαμε την περίοδο φθινοπώρου - χειμώνα 2009-2010, όμως επειδή δεν έχει κλείσει ο κύκλος με τις ποικιλίες ενδημικών δασικών σπόρων και έχουμε και άλλα είδη στα σκαριά, ας μείνουμε στην περίπτωση πλατύφυλλων και κωνοφόρων της α' φάσης.

Η πρώτη σοδειά σποροσυλλογής κουκουναριάς που πραγματοποιήθηκε το Σεπτέμβριο και το μεγαλύτερο μέρος των σπόρων παραδόθηκε στη ΔΑΑ, παρουσίασε πολύ μεγάλα ποσοστά βλαστικότητας, κοντά στο 90%. Μάλιστα, κάποιοι σπόροι δεν βλάστησαν μέσα σε 1-2 μήνες από τη φύτευση, αλλά μετά από 4-5 όταν η θερμοκρασία άρχισε να ανεβαίνει, οπότε μην απογοητευτείτε αν δεν σας βλαστήσουν από την αρχή. Παρά τη μεγάλη επιτυχία όσον αφορά στο πλήθος, κάποια φυντάνια δεν επέζησαν τελικά, σε ποσοστό περίπου 20%, γεγονός που υποθέτουμε ότι οφείλεται στην ποιότητα του χώματος. Ο ρυθμός ανάπτυξης είναι κατά μέσο όρο 3,5 εκατοστά ανά μήνα, έχουν φτάσει δηλαδή στα 17-22 εκατοστά από τον Οκτώβριο.

Όσον αφορά τις βελανιδιές, οι χνοώδεις της Πάρνηθας παρουσίασαν και αυτές μεγάλα ποσοστά βλαστικότητας (κοντά στο 80%), αλλά εκτός του ότι βλάστησαν μετά από 1,5-2 μήνες από τη στιγμή της φύτευσης (ήταν μερικώς προβλαστημένοι οι σπόροι), όλο το χειμώνα διατηρούνταν σε μια σταθερή φάση με τέσσερα φύλλα μέχρι που ανέβηκε η θερμοκρασία και άρχισαν να μεγαλώνουν. Από αυτές έχουν επιζήσει όλες, αλλά το ύψος τους παραμένει χαμηλό (περίπου 12 εκατοστά σε μέσο όρο).  Το ίδιο ισχύει και για τα πουρνάρια της Πάρνηθας, με σπόρους χωρίς προβλάστηση, παρότι περιμέναμε καλύτερα αποτελέσματα. Οι σπόροι παρουσίασαν πολύ μεγάλα ποσοστά βλαστικότητας, αλλά οι ρυθμοί ανάπτυξής τους είναι λίγο μεγαλύτεροι από τις χνοώδεις, φτάνοντας τα 14 εκατοστά.

Οι Αριές, αντίθετα, είχαν πολύ χαμηλά ποσοστά φυτρωτικότητας (50%), τόσο που έχουμε αρχίσει να πιστεύουμε ότι...θα βλαστήσουν, που θα πάει! Η ανάπτυξή τους είναι ικανοποιητική, και από τον Ιανουάριο που φυτεύτηκαν έχουν φτάσει κατά μέσο όρο τα 11 εκατοστά.

Το μεγάλο φαβορί, όμως, είναι χωρίς καμία αμφιβολία οι Αιγίλοπες, τους οποίους μαζέψαμε από σπόντα στη Μαγούλα, και μάλιστα οι σπόροι ήταν ήδη προβλαστημένοι ανάμεσα από τα φύλλα στο έδαφος - δεν περιμέναμε ότι θα φυτρώσουν καν. Διαψευστήκαμε! Όχι μόνο βλάστησαν σε ποσοστό πάνω από 90% μετά από 2 μήνες (φυτεύτηκαν τον Ιανουάριο και είχαν βλαστήσει μέχρι το Μάρτιο), αλλά έχουν γίνει τεράστια φυντάνια που φτάνουν τα 25 εκατοστά μέσα σε 3 μήνες.
Ο Αιγίλοψ της Μαγούλας, είναι το μεγάλο φαβορί των σπόρων βελανιδιάς!

Στα ερασιτεχνικά μας πειράματα με τους σπόρους, πρέπει να αναφέρουμε και τα σπορόφυτα αμυγδαλιών, τα οποία παρουσιάζουν επίσης πολύ μεγάλα ποσοστά βλαστικότητας και απίστευτα γρήγορη ανάπτυξη. Φυτεύτηκαν τον Οκτώβριο, βλάστησαν κάποια μέσα σε 1,5 μήνα και τα υπόλοιπα μετά από 5-6, ενώ έχουν ξεπεράσει τα 30-40 εκατοστά σε ύψος.

Εικόνες και σχόλια από τη συμμετοχή στη διήμερη "βασική εκπαίδευση εθελοντών δασοπροστασίας" της Ε.Δ.Δ.Κ.

Παρακολουθήσαμε το πολύ ενδιαφέρον διήμερο σεμινάριο βασικής εκπαίδευσης εθελοντών δασοπροστασίας της  εθελοντικής δασοπροστασίας του δήμου Καισαριανής στις 24 και 25 Απριλίου. Το θεωρητικό μέρος του Σαββάτου "κούμπωσε" με το πρακτικό της Κυριακής, και αποκτήσαμε μια πρώτη επαφή με τον τομέα της δασο(πυρο)προστασίας.



Ο υποπυραγός εξηγεί τα σχετικά με το πυροσβεστικό όχημα της υπηρεσίας. Διατομές σωλήνων, ειδικά κλειδιά, αλλά και υποδείξεις σχετικά με τους τρόπους επέμβασης στην πυρκαγιά, ήταν κάποιες από τις πολύ χρήσιμες πληροφορίες. Κάθε όχημα οφείλει να έχει πάνω από 2 άτομα, αφού ο οδηγός είναι εξειδικευμένος στο όχημα, και οι υπόλοιποι είναι μάχιμοι.


Ασύρματοι επικοινωνίας, συχνότητες - δίαυλοι και τρόπος διαβίβασης των μηνυμάτων ήταν κάποια από τα στοιχεία της εκπαίδευσης.


Ανάγνωση χαρτών, διόπτευση με πυξίδα και GPS, παρείχαν μια μικρή εισαγωγή στη βασική παράμετρο του προσανατολισμού, που είναι απαραίτητη για τον εντοπισμό και τη διαβίβαση της θέσης.


Χρήση αλυσοπρίονου και χλοοκοπτικού για διάνοιξη του χώρου επέμβασης και αφαίρεση της καύσιμης ύλης.


Σωστικά μέτρα, μέθοδος ΚΑΡΠΑ και απινιδωτής, τρόπος προσέγγισης θύματος, έλεγχος αναπνοής και πρώτες βοήθειες. 

Κατά τη διάρκεια των πυρκαγιών, πολύς κόσμος αναρωτιόταν τι θα μπορούσε να κάνει εκείνη τη στιγμή, ή αν υπήρχε κάτι που θα μπορούσε να είχε γίνει για να αναχαιτίσει τη φωτιά πριν πάρει την έκταση που έλαβε τελικά (μεγα-φωτιά). Σίγουρα δεν είμαστε εμείς εκείνοι που θα σβήσουν τις πυρκαγιές, γι' αυτό άλλωστε η πυροσβεστική υπηρεσία εκπαιδεύεται κατάλληλα και διαθέτει τον απαραίτητο εξοπλισμό. Όμως, στον τομέα της πρόληψης μπορούμε όλοι να συνεισφέρουμε. Ακόμα και κατά τη διάρκεια της πυρκαγιάς μπορούμε -εντελώς επικουρικά- να βοηθήσουμε στην κατάσβεση αν είμαστε εκπαιδευμένοι στοιχειωδώς.
Δεν αρκεί η θλίψη και η οργή μετά από μια δασική πυρκαγιά. Η θλίψη για ό,τι χάθηκε πρέπει να γίνεται αγώνας για να διατηρηθεί ότι έχει απομείνει. Γι' αυτό και η πρόληψη είναι ο καλύτερος τρόπος για να προστατέψουμε τα δάση μας. Και αν αισθανόμαστε έστω και λίγο "πολίτες" και όχι "ιδιώτες", η προστασία του κοινωνικού αγαθού μας, του δάσους, είναι κάτι που μας αφορά όλους.

Το εκπαιδευτικό σεμινάριο θα αναρτηθεί στο youtube, ενώ υπάρχει και σχετικό βιβλίο. Επίσης, έχουμε κρατήσει σημειώσεις για όποιον ενδιαφέρεται. Τον επόμενο μήνα θα πραγματοποιηθεί από τη Δασοπροστασία Καισαριανής ΕΟΠΠ (Εκπαίδευση ομάδων πρώτης προσβολής).

Συμμετέχουμε στη βασική εκπαίδευση εθελοντών δασοπροστασίας της ΕΔΔΚ

Για περισσότερες πληροφορίες www.dasoprostasia.gr

H απάντηση εθελοντικών οργανώσεων στον ραδιοφωνικό σταθμό ΣΚΑΪ

Προς: Ραδιοφωνικό σταθμό ΣΚΑΪ 100,3
Θέμα: Απάντηση εθελοντικών οργανώσεων στη διαστρέβλωση των θέσεών μας από την εκπομπή σας

(Στα πλαίσια του δικαιώματος απάντησης του θιγομένου και της υποχρέωσης επανόρθωσης εκ μέρους του ΜΜΕ, ζητάμε να διαβάσετε την απάντησή μας στην ίδια εκπομπή, την ίδια ώρα.)

Οι υπογράφουσες περιβαλλοντικές οργανώσεις ακούσαμε με έκπληξη στις 16 Απριλίου στο πρωϊνό ενημερωτικό μαγκαζίνο του ραδιοφωνικού σταθμού ΣΚΑΪ, μια παραποίηση των θέσεών μας από τον κ. Πορτοσάλτε και τον κ. Κεραμιτζόγλου.

Οι κύριοι Πορτοσάλτε και Κεραμιτζόγλου αφήνουν να εννοηθεί ότι οι υπογράφουσες εθελοντικές οργανώσεις αντιτίθενται στις αναδασώσεις και επικουρούν το έργο των καταπατητών. Η πραγματικότητα είναι η εξής: ασκούμε κριτική στην τραγική έλλειψη μέτρων προστασίας των δασών από την πολιτεία καθώς και στη μέθοδο που ακολουθείται στις αναδασώσεις. Μία μέθοδος που οδηγεί σε μεγάλα ποσοστά αποτυχίας, μεταξύ άλλων, λόγω:
α) μεταφυτευτικού σοκ των δενδρυλλίων
β) προχωρημένης εποχής φυτεύσεων
γ) έλλειψης αναγκαίας και έγκαιρης υποστήριξης σε αρδεύσεις.
Παράλληλα, οι φαραωνικές δενδροφυτεύσεις έχουν καταστροφικές συνέπειες στη φυσική αναγέννηση των καμένων δασικών εκτάσεων είτε από τα βαριά σκαπτικά μηχανήματα των εργολάβων που ανοίγουν τους λάκους-κρατήρες για τα δενδρύλλια, είτε από τους χιλιάδες ευαισθητοποιημένους πολίτες που μπαίνουν στα καμένα χωρίς καμιά ενημέρωση για τον ασφαλή και ήπιο τρόπο προσέγγισης, τσαλαπατώντας έτσι τα νεαρά αυτοφυή δέντρα.

Ο κ. Πορτοσάλτε αναφέρει ότι οι υπογράφουσες εθελοντικές ομάδες επιδιώκουν να γίνονται αναδασώσεις μόνον από ιδιώτες. Με ανακοίνωσή μας στις 10/3/2010, καταγγέλλουμε τις αναδασώσεις που ανατίθενται σε ιδιώτες εργολάβους. Πάγια θέση μας είναι: κανένα κέρδος από τα καμένα δάση. Αξίζει να σημειώσουμε, πως κατά τη χειμερινή περίοδο 2009-2010, έχουμε οργανώσει 13 εθελοντικές αναδασώσεις και έχουμε συμμετάσχει σε άλλες 10. Έχουμε κάνει 5 εθελοντικές εξορμήσεις συλλογής σπόρων δασικών δένδρων για τον εμπλουτισμό των ειδών του φυτωρίου της Διεύθυνσης Αναδασώσεων Αττικής. Επίσης έχουμε φυτέψει περισσότερους από 30.000 προβλαστημένους σπόρους βελανιδιάς, μέθοδος που μιμείται τη φυσική αναγέννηση του δάσους.

Με αφορμή την καταγγελία για την καταβρόχθιση των δενδρυλλίων της αναδάσωσης στο Ποικίλο όρος από τα παράνομα κοπάδια, ο κ. Πορτοσάλτε βγάζει το ψευδές συμπέρασμα ότι οι εθελοντές επιδιώκουν να μην γίνονται αναδασώσεις, επειδή τα αιγοπρόβατα θα τις καταστρέψουν. Στην ανακοίνωσή μας (10/3/2010) υποστηρίζουμε ρητά ότι πρέπει να εφαρμοστεί επιτέλους ο νόμος από τα απανταχού δασαρχεία και να απομακρυνθούν στάνες και γίδια από τα δάση της Αττικής όπου βρίσκονται παράνομα. Οποιαδήποτε παρέμβαση αναδάσωσης οφείλει να δημιουργεί τις συνθήκες επιβίωσης των δενδρυλλίων, ειδάλλως είναι κοροϊδία.

Στην ίδια ραδιοφωνική εκπομπή μεταδόθηκε ότι οι υπογράφουσες εθελοντικές οργανώσεις, είναι περιβαλλοντικές οργανώσεις που τις έχουν προσεγγίσει οι καταπατητές. Η αλήθεια είναι πως εμείς καλούμε τους δημοσιογράφους να βάλουν τους καταπατητές απέναντί τους και την πολιτεία να τους τιμωρήσει. Όλους: Ιδιώτες, Εκκλησία, Οικοδομικούς Συνεταιρισμούς κ.ο.κ.

Αναρωτιόμαστε γιατί τη στιγμή που 35 ιστολόγια και ΜΜΕ, όπως για παράδειγμα η Ελευθεροτυπία (24/3/2010) δημοσιεύουν και προβάλλουν τις πραγματικές μας θέσεις και απόψεις, ο ΣΚΑΪ επέλεξε να τις διαστρεβλώσει. Επειδή είμαστε απέναντι σε δενδροφυτεύσεις-πυροτεχνήματα που κουκουλώνουν και διαιωνίζουν την παθολογία και την κερδοσκοπία γύρω από τα δάση;

Είμαστε εθελοντικές οργανώσεις με αποδεδειγμένο έργο στις τοπικές κοινωνίες όπου δρούμε. Δουλεύουμε με ήθος και σοβαρότητα χωρίς να αποσκοπούμε σε κανένα, μα κανένα ίδιο όφελος. Δεν εξυπηρετούμε κανένα. Δουλεύουμε μόνο με την κοινωνία και για την κοινωνία.

Ζητάμε να αποκατασταθεί η ηθική βλάβη που υποστήκαμε.
Να μεταδώσετε από την εκπομπή σας ολόκληρο το κείμενο των θέσεών μας «Αναδασώσεις-πυροτεχνήματα αντί πολιτικής για τα δάση», προκειμένου οι ακροατές που εκτέθηκαν στη διαστρέβλωση των θέσεων μας να αποκτήσουν ιδία άποψη και να εξάγουν ορθά συμπεράσματα.

Συνυπογράφουν οι οργανώσεις:
Δασαμάρι S.O.S. [dasamari.sos@gmail.com]
Εθελοντική Δασοπροστασία Δ. Καισαριανής [eddk@otenet.gr]
Οικολογικός Πολιτιστικός Σύλλογος Χαϊδαρίου ΟΙΚΟ.ΠΟΛΙ.Σ [xpolis@gmail.com]
Ομιλος για το Περιβάλλον και τον Πολιτισμό στην Πετρούπολη «Ποικίλο» [petroupoli_tk@yahoo.gr]
GreenAttack [greenattack2007@gmail.com]
Green it up again [greenitover@gmail.com]

Δυτική και Κεντρική Κρήτη: Απίστευτα τοπία με αιωνόβιες βελανιδιές

Παρότι η επαφή μας με τη Δυτική Κρήτη είναι... διαρκής, αφού κάποιοι από εμάς έχουν καταγωγή από τα Χανιά, φέτος συνειδητοποιήσαμε τη σημασία που έχουν οι "προσλαμβάνουσες παραστάσεις" για το μηχανισμό αντίληψης, αφού καταφέραμε να αντιληφθούμε μέσα από άλλο πρίσμα γνώριμες εικόνες του χανιώτικου -και όχι μόνο- τοπίου. Τα δένδρα του φυσικού περιβάλλοντος ήταν αναγνωρίσιμα, και η περιήγησή μας στα κατά τ' άλλα γνώριμα μέρη αποκτούσε νέο νόημα και πληροφορία που μέχρι πρότινος δεν γινόταν αντιληπτή.

Πανέμορφες βελανιδιές, υπεραιωνόβια δένδρα στις παρυφές χωριών, παρείχαν βελανίδια που τα παλαιότερα χρόνια ήταν χρήσιμα για τους κατοίκους της Κρήτης (και όχι μόνο), και μάλιστα, πωλούνταν σε πολύ καλές τιμές.

Στα Χανιά, από τον Αποκόρωνα μέχρι το Σέλινο, αλλά και στο Ρέθυμνο, συναντάμε πληθυσμούς χνοώδους βελανιδιάς, που σχηματίζουν μαζί με παραγωγικούς πληθυσμούς υπεραιωνόβιων ελαιόδενδρων νησίδες οικοσυστημάτων μεγάλης βιοποικιλότητας. Από το Καστέλλι προς το Ελαφονήσι, και σε περιοχές με πιο ξηρό μικροκλίμα, αιωνόβιες Αριές σχηματίζουν συστάδες στις περιφέρειες χωριών και καλλιεργειών. Ελπίζουμε η εκτεταμένη γεωργική καλλιέργεια να μην καταστρέψει την ομορφιά των βελανιδιών, αλλά να επαναχρησιμοποιηθούν με κάποιο τρόπο τα βελανίδια, συμβάλλοντας στη διατήρηση των δένδρων.

 

Το πιο εντυπωσιακό τοπίο, βρίσκεται στο φυσικό πάρκο του Ψηλορείτη, στο δάσος του Ρούβα, με υπεραιωνόβια πουρνάρια (Quercus coccifera) που φύονται κυριολεκτικά πάνω στα βράχια.

Αν και η διαδρομή από το οροπέδιο της Νίδας μέχρι τη Γέργενη ήταν αρκετά δύσκολη, αξίζει να την επισκεφτεί κανείς. Η πινακίδα στον Ψηλορείτη γράφει χαρακτηριστικά: άψυχη πέτρα, γεμάτη ζωή. Μακριά από τους ήχους και τις εικόνες της πόλης, άγρια ζώα και πουλιά στην κορυφή του βουνού, προσφέρουν μια μοναδική εμπειρία επαφής με το φυσικό περιβάλλον, σε ένα τοπίο άγριας ομορφιάς. Δυστυχώς, και το δάσος του Ρούβα απειλείται από -τι άλλο;- τους ίδιους παράγοντες που απειλούν όλο το δασικό μας πλούτο. Ίσως η ανάλογη παιδεία ανοίξει νέους ορίζοντες αντίληψης του φυσικού περιβάλλοντος, συμβάλλοντας στην προστασία του.  

Η επιστροφή στην Αττική, παρά την ανοιξιάτικη εικόνα, μας προσγείωσε στην άθλια πραγματικότητα των βουνών της ΒΑ Αθήνας: την Κυριακή 11/04 στις 3:00 το μεσημέρι, κοπάδι της Ν. Μάκρης, υπό την εποπτεία του βοσκού, κατέτρωγε τη φυσική αναγέννηση στην Πεντέλη. Ο βοσκός, μάλιστα, έχει έδρα στη Ν. Μάκρη (μας το είπε, και το επιβεβαιώσαμε!).
Περιττό να πούμε ότι τα περίφημα τετραψήφια τηλέφωνα ΣΠΑΠ - 1566, Συντ. Δασοπροστασίας - 1591 κ.λπ. δεν απαντούσαν. Να ενημερώσουμε ότι δεν πάνε στην εκκλησία οι παράγοντες που απειλούν τα δάση της Αττικής τις Κυριακές, μήπως και ενεργοποιηθεί ο τηλεφωνικός αριθμός σε εβδομαδιαία βάση, και όχι πενθήμερη. Εντάξει με τον Κοκκιναρά, όμως η Πεντέλη δεν είναι μόνον ο Κοκκιναράς. Στο τέλος θα καταντήσουμε σαν το ανέκδοτο με το Λένιν στο Παρίσι (που είναι ο ΣΠΑΠ; στον Κοκκιναρά...).

Καλές διακοπές

Σε μια εβδομάδα πάλι εδώ, με νέα εκτός Αττικής.

Καλή ξεκούραση, χαρείτε τη φύση!