Σύντομες ερωτήσεις – απαντήσεις για τις αναδασώσεις και το φαύλο κύκλο καταστροφής των δασών στην Αττική

1.Ερ.: Τι γίνεται με τις αναδασώσεις;
Απ.: Τις αναδασώσεις, όταν οι καταστροφές είναι τέτοιου μεγέθους (2007, 2009), τις αναλαμβάνουν εργολάβοι. Τα δενδρύλλια τα παίρνουν εντελώς δωρεάν από τη Διεύθυνση Αναδασώσεων Αττικής, όπως άλλωστε και ο οποιοσδήποτε σύλλογος, οργάνωση ή φορέας αποφασίσει να κάνει αναδάσωση. Σκάβουν, φυτεύουν, βοτανίζουν και ποτίζουν για ένα διάστημα αρκετό ώστε να επιβιώσουν τα δενδρύλλια (όλα τα παραπάνω υποτίθεται ότι τα κάνουν και ότι ελέγχονται). Μετά τα αφήνουν στην τύχη τους. Μεγαλώνουν τα χόρτα, πληθαίνει το πούσι, δεν κόβονται τα χαμηλά κλαδιά ώστε να μεγαλώσουν τα δένδρα ως δένδρα και γίνονται κάτι σαν ψηλοί θάμνοι (όλες οι Κουτσουπιές και οι Κουκουναριές της Πεντέλης ήταν έτσι, γι’ αυτό και η φωτιά προχώρησε τόσο πολύ σε νεαρά δενδρύλλια), το δάσος γεμίζει σκουπίδια και μπάζα, και γενικά περιμένει την επόμενη πυρκαγιά για να ξεκινήσει ο κύκλος από την αρχή.
2. Ερ.: Γιατί δεν αναλαμβάνουν τις αναδασώσεις εθελοντές;
Απ.: Διότι οι εθελοντές (όπως και εμείς), είναι εργαζόμενοι άνθρωποι, οι οποίοι τις καθημερινές βρίσκονται σε κάποιο γραφείο για να βγάλουν το ψωμί τους. Μπορούμε τα ΣΚ να αναλάβουμε δενδροφυτεύσεις, αλλά δεν υπάρχουν κονδύλια ώστε να πληρωθούν οι υπάλληλοι της Δ.Α.Α. που θα δουλέψουν έξτρα ώστε να επιβλέψουν την αναδάσωσή μας. Οπότε συμμετέχουμε σε «υιοθεσίες» δασικών περιοχών, όπου κάποιος ιδιωτικός φορέας ή σύνδεσμος ανάπλασης με δικά του μέσα αναδασώνει μια περιοχή, και υποχρεούται να βοτανίσει, να ποτίσει και να προστατεύσει εν γένει την περιοχή μέχρι τα φυτά να ριζώσουν για τα καλά. Και για όποιον αυτό φαίνεται σαν φως στην άκρη του τούνελ, υιοθεσίες στα πρόσφατα καμένα της Πεντέλης δεν θα υπάρξουν. Είπαμε, εδώ μπαίνουν εργολάβοι, έτσι λειτουργεί το κράτος.
3. Ερ.: Ποιος αναλαμβάνει την περιποίηση του δάσους αφού τελειώσει η αναδάσωση;
Απ.: Θεωρητικά, το Δασαρχείο. Όπως όμως και η Δ.Α.Α., είναι δύο φορείς του δημοσίου που έχουν αφεθεί να ερημώσουν. Να φανταστείτε ότι στην Δ.Α.Α., όποιος παίρνει σύνταξη δεν αναπληρώνεται… Το Δασαρχείο τρέχει με διάφορες γραφειοκρατικές υποθέσεις να ερμηνεύσει σε τοπογραφικά διαγράμματα αν κάποιο αγροτεμάχιο είναι δασικό ή όχι…Το πρόβλημα θα λυνόταν με τους δασικούς χάρτες, αλλά φαίνεται ότι έχει δρόμο ακόμα (φαίνεται, εμείς πιστεύουμε ότι δεν έχει, απλά οφείλεται σε ολιγωρία που πηγάζει από την αδιαφορία για το δάσος: ό,τι δεν παρέχει κέρδος, δεν είναι αξιοσέβαστο σε αυτή τη χώρα).
4. Ερ.: Εσείς γιατί προσφέρετε φυτά και σπόρους στη Δ.Α.Α.;
Απ.: Γιατί, καταρχήν, η καταστροφή του 2009 στην Αττική ήταν τέτοιου μεγέθους, που η Δ.Α.Α. δεν διαθέτει το υλικό για τις αναδασώσεις. Πέραν όμως από αυτό, για τους πιο ειδικούς σπόρους, η πολιτεία δίνει προσφορές σε εργολάβους ώστε να προμηθεύσουν εκείνοι με σπόρους (π.χ. έλατο Πάρνηθας) τη Δ.Α.Α. Κάποιες φορές οι προσφορές δεν φτάνουν τις προσδοκίες των εργολάβων, οπότε …δεν υπάρχει ανάληψη έργου και συνεπώς τέτοιου είδους σπόροι. Και εμείς μη νομίζετε, πρώτη φορά θα το κάνουμε. Ούτε να πάρουμε τη δουλειά των εργολάβων θέλουμε, ούτε βέβαια έχουμε κάποιο οικονομικό όφελος από την όλη διαδικασία. Όμως, δεν είναι δα και καταναγκαστικά έργα η βόλτα σε κάποιο δάσος στον καθαρό αέρα, να συλλέξουμε σπόρους και να κουβεντιάσουμε με φίλους. Το κάνουμε με μεγάλη όρεξη, και εφόσον μπορούμε να προσφέρουμε δωρεάν στη Δ.Α.Α. κάτι τόσο σημαντικό, γιατί όχι;
5. Ερ.: Τι νομίζετε εσείς ότι είναι καλύτερο για την προστασία των δασών της Αττικής;
Απ.: Καταρχήν, σε θεσμικό επίπεδο είναι αδιαμφισβήτητα απαραίτητη η κύρωση των δασικών χαρτών και η οριστική σύνταξη δασολογίου στη χώρα μας. Δεν χωράει άλλη ολιγωρία σε αυτόν τον τομέα. Οι κυβερνήσεις που δεν το πραγματοποιούν συναινούν στην καταστροφή των δασών μας. Όσον αφορά σε πρακτικά θέματα, εμείς θεωρούμε ότι εφόσον έχουν εισέλθει εργολάβοι στον τομέα των δασών, και υπάρχουν κάποιοι άνθρωποι που ζουν από αυτή τη δουλειά, ας γίνεται τουλάχιστον κατά τέτοιο τρόπο ώστε να λειτουργεί προς όφελος του δάσους. Πιστεύουμε ότι τις δενδροφυτεύσεις μετά από καταστροφές θα έπρεπε να τις αναλαμβάνουν σοβαρές (αξιόπιστες) οικολογικές οργανώσεις και σύνδεσμοι προστασίας και ανάδειξης των αντίστοιχων περιοχών, με εθελοντές πολίτες και δίκτυα εθελοντών, πάντα υπό την επίβλεψη της Δ.Α.Α. και του Δασαρχείου. Στη συνέχεια θα έπρεπε να αναλαμβάνουν οι εργολάβοι τη διατήρηση και φύλαξη του δάσους, η οποία είναι μια συνεχής εργασία που χρειάζεται κατάλληλα μηχανήματα (χορτοκοπτικά, θρυμματιστές κλαδιών, αλυσοπρίονα, υδροφόρες, φορτηγά για τη μεταφορά των κλαδιών αλλά και των απορριμμάτων που κάποιοι εναποθέτουν στα δάση, κ.α.) με την επίβλεψη πάντα του Δασαρχείου και έγκριτων οικολογικών οργανώσεων. Οι εθελοντές, ούτε το χρόνο έχουν ούτε τα μέσα για αυτή τη δουλειά. Είναι full-time ειδική εργασία, και αφού πληρώνουμε που πληρώνουμε για τα δάση μας, καλύτερα τουλάχιστον να διατηρούνται και να προστατεύονται ώστε να μπορούμε να τα χαιρόμαστε, απ’ το να πληρώνουμε όταν καταστρέφονται για να αναδημιουργηθούν. Προλαβαίνουν να μεγαλώσουν τα δένδρα; Στην Πεντέλη τουλάχιστον, δεν πρόλαβαν. Πρέπει να καταλάβουμε ότι τα δάση της Αττικής είναι αισθητικά, το οποίο σημαίνει ότι λειτουργούν ως πάρκα. Δεν υπάρχει πάρκο ή κήπος που να μην έχει κηπουρούς να το φροντίσουν, αλλιώς ερημώνει και περιμένει την επόμενη, φυσική ή επιδιωκόμενη, καταστροφή. Καλύτερα να βγάζουν κάποιοι άνθρωποι χρήματα από την προστασία και συντήρηση των δασών, απ' το να βγάζουν από την καταστροφή τους, είναι αντιδεοντολογικό και ριψοκίνδυνο. Ίσως έτσι δούμε εμείς ή τα παιδιά μας τα δένδρα να μεγαλώνουν...
…αν έχετε διαφορετική άποψη, ή νομίζετε ότι δεν αντιλαμβανόμαστε σφαιρικά το ζήτημα, ευχαρίστως να το συζητήσουμε.