Ανοιχτή επιστολή 14 φορέων για τον ορθολογικό και τεκμηριωμένο καθαρισμό των ρεμάτων αντί των καταστρεπτικών, γενικευμένων μηχανικών καθαρισμών της Περιφέρειας Αττικής

Η κριτική/καταγγελία των 14 φορέων, η οποία οδήγησε την κα Δούρου στις 20/10/2015 σε ανακοίνωση διαστρέβλωσης των θέσεών μας (που της είχαν επιδοθεί στις 24/9/2015), αφορά την εφαρμογή της γενικής αρχής καθαρισμού όλων των ρεμάτων με μηχανικά μέσα - μπουλντόζες, εκσκαφείς κ.λπ.. Συγκεκριμένα, επισημαίνει την ασάφεια της διακήρυξης των καθαρισμών, την ελλιπή τεκμηρίωση ως προς την επιστημονική ορθότητα των επιλεγμένων τεχνικών, την ανύπαρκτη εξέταση των επιμέρους χαρακτηριστικών κάθε ρέματος, και βέβαια, την έλλειψη τεκμηρίωσης ως προς την αποτελεσματικότητα των επεμβάσεων, η οποία μάλιστα τίθεται εν αμφιβόλω δεδομένης της αύξησης των πλημμυρικών φαινομένων στην Αττική τα τελευταία χρόνια που πραγματοποιούνται τέτοιοι καθαρισμοί. Θέλοντας να απαντήσουμε ξεχωριστά σε κάθε σκέλος προς αποφυγήν της διαστρέβλωσης των θέσεών μας, επαναλαμβάνουμε ότι αίτημά μας ήταν η ακύρωση των δημοπρασιών και η άμεση επαναπροκήρυξή τους, η οποία θα εξέταζε με πληρότητα κάθε επιμέρους περίπτωση ως προς το είδος, τη θέση, τη γεωμορφολογία, τη βλάστηση κ.λπ. κάθε ρέματος, ώστε η αξιολόγηση αυτών των παραγόντων να καθορίσει τον κατάλληλο τρόπο καθαρισμού ανά περίπτωση, αποφεύγοντας λανθασμένες κινήσεις που υπονομεύουν την ίδια την αντιπλημμυρική θωράκιση, καταστρέφουν τα λιγοστά εναπομείναντα παραρεμάτια οικοσυστήματα της Αττικής και κατασπαταλούν το δημόσιο χρήμα.

Συγκεκριμένα:

Οι εργασίες καθαρισμού γίνονται (όλα τα προηγούμενα χρόνια επί Σγουρού και συνεχίζονται μέχρι σήμερα επί Δούρου) χωρίς καμία τεκμηρίωση σχετικά με το είδος της παρόχθιας βλάστησης, ενώ δεν υφίστανται μελέτες περιβαλλοντικών επιπτώσεων (δεδομένης της κλίμακας, του είδους του αντικειμένου και του τρόπου παρέμβασης). Ειδικότερα δε, οι λακωνικές κατά τα άλλα τεχνικές περιγραφές που συνοδεύουν τη διακήρυξη, αναφέρουν ρητά (παρ.2) την “εκθάμνωση ή εκρίζωση δενδρυλλίων σε ύψος 0,40 μ. από την επιφάνεια του φυσικού εδάφους”, χωρίς να απαιτείται καμία έγκριση από αρμόδιο φορέα. Συνεπώς, όχι μόνο δεν λαμβάνεται καμία μέριμνα για την προστασία της παρόχθιας βλάστησης, αλλά συστήνεται η άκριτη εκθάμνωση.

Η διάνοιξη της κοίτης είναι μια διαδικασία που απαιτεί εκ των προτέρων αυτοψία και μελέτη ανά περίπτωση – δεν έχουν όλες οι κοίτες ογκόλιθους για να δικαιολογείται ως γενική αρχή η χρήση βαρέων μηχανημάτων, αλλά αφορά επιμέρους περιπτώσεις. Δεν υπάρχουν προδιαγραφές που να τεκμηριώνουν ότι είναι η απολύτως ενδεδειγμένη λύση για όλους τους τύπους των ρεμάτων (πεδινά και ορεινά). Η φροντίδα των ρεμάτων οφείλει να είναι μια συνεχής διαδικασία ώστε να εξαλειφθεί η συσσώρευση όγκων υλικών στις κοίτες κάποιων από αυτά. Όσον αφορά στο ζήτημα των πόρων που διατίθενται, η παρακολούθηση των ρεμάτων από συνεργεία της Περιφέρειας καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους για να εξασφαλίζεται ότι δεν πραγματοποιούνται αυθαίρετες οικοδομικές κατασκευές δίπλα στα ρέματα και δεν μετατρέπονται σε χώρους απόθεσης μπαζών είναι μια πρακτική πολύ οικονομικότερη, χτυπάει το πρόβλημα στην ρίζα του, χωρίς να αγοράζει «απενοχοποιητικούς» καθαρισμούς.

Η ιστορία των πλημμυρών δείχνει ότι η πλειονότητα των προβλημάτων εμφανίζεται μέσα στον αστικό ιστό και οι αιτίες είναι πολύ ευρύτερες από αυτό που προσπαθεί να μας πείσει η κα Δούρου. Η Φύση, δεν επιβάλλει πλημμύρες, αυτό που επιβάλλει είναι ο υδρολογικός κύκλος. Η μεγάλης κλίμακας καταστροφή των δασών περιμετρικά του λεκανοπεδίου που το προστάτευαν συγκρατώντας στα ορεινά τεράστιες ποσότητες νερού, η καθολική κάλυψη του φυσικού εδάφους μέσα στον αστικό ιστό από σκληρά υλικά (άσφαλτος, σκυρόδεμα κ.ά.) που αποτρέπουν την απορρόφηση του νερού και τον εμπλουτισμό των υπογείων υδάτων, σε συνδυασμό με τα πλημμελώς καθαρισμένα φρεάτια των δρόμων και την αυθαίρετη δόμηση στις παρόχθιες ζώνες, καθιστούν τα πλημμυρικά φαινόμενα ένα ζήτημα που οφείλει η Περιφέρεια να ελέγξει σε ένα ευρύτερο πλαίσιο για να μπορέσουν να παραχθούν πραγματικά αποτελεσματικές λύσεις.

Αντ’ αυτού δαιμονοποιούνται τα ρέματα. Όχι μόνο με τους καθαρισμούς. Με αφορμή τις οριοθετήσεις των ρεμάτων (που είναι ζητούμενο) και ειδικά με τις τμηματικές οριοθετήσεις, που οι προηγούμενες κυβερνήσεις ΝΔ-ΠΑΣΟΚ θεσμοθέτησαν και η παρούσα εφαρμόζει, συντελείται ένα πάρτι εργολαβιών: τα λεγόμενα έργα διευθέτησης. Αποψιλώνουν τη βλάστηση που αυξάνει την απορροφητικότητα και συγκρατεί την ταχύτητα των νερών και τα χώματα, για να αντικατασταθεί στην ...οικολογικότερη(?!) περίπτωση με συρματοκιβώτια, μετατρέποντας τα ρέματα σε ανοικτούς οχετούς με κερκίδες γηπέδων. Τέτοια έργα επάγουν επόμενα έργα σε άλλα τμήματα του ίδιου ρέματος, των οποίων η πλειονότητα, αν και ονοματίζονται αντιπλημμυρικά, αυξάνει τον όγκο και την ταχύτητα του νερού προς τα πεδινά, πολλαπλασιάζοντας τον πλημμυρικό κίνδυνο. Στο φαύλο αυτό κύκλο έρχονται να προστεθούν οι ετήσιες εργολαβίες των καθαρισμών στην ίδια κατεύθυνση (απαράλλαχτα όπως και με την προηγούμενη Περιφερειακή διοίκηση). Ένα παρτι εργολαβιών ολυμπιακών διαστάσεων που εξασφαλίζει την αυτοτροφοδότησή του. Επιπλέον είναι γνωστό, από τις πρακτικές άλλων χωρών, ότι με τις αυξανόμενες πλημμύρες που θα επισυμβούν, θα αναγκαστούν σε δύο δεκαετίες να επαναφέρουν τα ρέματα στην πρότερη φυσική τους κατάσταση - αυτή θα είναι η επόμενη γενιά εργολαβιών στα ρέματα...

Ως προς τις διακηρύξεις των εργολαβιών καθαρισμού και τη «δημιουργική ασάφεια» που τις χαρακτηρίζει, η κα Δούρου θέλει να μας πείσει ότι γίνονται για την περιφρούρηση του δημοσίου συμφέροντος από ενδεχόμενες επιπρόσθετες απαιτήσεις των εργολάβων. Ουδέποτε ωφέλησε το δημόσιο η ασάφεια στη σύναψη εργοληπτικών συμβάσεων. Σε σχέση με τον ισχυρισμό για εσκεμμένη υποτίμηση της τιμής μονάδας των χειρωνακτικών καθαρισμών, για να αποφευχθούν τάχα τα μεγάλα εργολαβικά κέρδη, απλά αναφέρουμε ότι η τιμή μονάδας για τη χειρωνακτική εργασία δεν προκύπτει κατά τη βούληση της Περιφέρειας, αλλά με αντικειμενικά κριτήρια που είναι: (α) η τιμή του καθαρισμού με χειρωνακτικά μέσα ανά κυβικό μέτρο, όπως περιλαμβάνεται στα επίσημα Τιμολόγια του Υπουργείου Υποδομών Μεταφορών και Δικτύων, (β) η τιμή της μεταφοράς των εκσκαφών σε ΧΥΤΑ, λατομείο ή άλλο χώρο όπου θα γίνει η απόρριψη των προϊόντων καθαρισμού και εξαρτάται από την απόσταση που θα διανύσει το φορτηγό.

Ως προς το γενικότερο πνεύμα της ανακοίνωσης, επισημαίνουμε ότι η προστασία του περιβάλλοντος δεν είναι ούτε η ευαισθησία κάποιων αλαφροΐσκιωτων φυσιολατρών, ούτε ένα σήμα στο πέτο του τάδε ή δείνα «οικολόγου». Είναι μια εμμενής στάση που αποδέχεται ότι ο άνθρωπος είναι αλληλεπιδρόν μέρος του συνόλου που αποκαλούμε Φύση και όχι σημείο θέασης εκτός του. Και αυτό δεν είναι ιδεοληψία ή ανούσια θεωρητική προσέγγιση, είναι τρόπος αντιμετώπισης των παρεμβάσεων στο φυσικό περιβάλλον. Όταν δεν υπάρχει συνολικό πλαίσιο κατανόησης της πορείας του υδρολογικού κύκλου σε όλο το λεκανοπέδιο της Αττικής, και αντ’ αυτού εφαρμόζονται αποσπασματικές και καταστροφικές για τα οικοσυστήματα επεμβάσεις που επαναλαμβάνουν λάθη του παρελθόντος, η αποτυχία είναι δεδομένη.

Οι φορείς/συλλογικότητες:

·        Δασαμάρι S.O.S.

·        Δασοπροστασία Παπάγου-Χολαργού

·        Δημοτική Κίνηση Μέτωπο Ψηλά

·        Δίκτυο Πολιτών για τη διάσωση του ρέματος της Πικροδάφνης

·        Εξωραϊστικός Σύλλογος Νηρέας Ραφήνας

·        Κίνηση για την Προστασία και Ανάδειξη του Μεγάλου Ρέματος Ραφήνας

·        Οικολογικός Πολιτιστικός Σύλλογος Χαϊδαρίου

·        Οικολόγοι Ριζοσπάστες

·        Σύλλογος Προστασίας Περιβάλλοντος και Ρεματιάς Πεντέλης-Χαλανδρίου

·        Συντονιστική Γραμματεία της Περιφερειακής Οργάνωσης Αττικής των Οικολόγων Πράσινων

·        Φίλοι της Φύσης / Naturefriends Greece

·        ΑΝΙΜΑ Σύλλογος Προστασίας και Περίθαλψης Αγριας Ζωής

·        Ecoeleusis

·        Green it up again

Περίπατος - ξενάγηση στο ρέμα της Πικροδάφνης στις 25 Οκτωβρίου 2015

Αναδημοσίευση από Facebook "Πολίτες υπέρ των ρεμάτων Αττικής".

Ελάτε την Κυριακή 25 Οκτωβρίου (σταθμός ΜΕΤΡΟ Αγ. Δημήτριος, 11:00) να περπατήσουμε και να ξεναγηθούμε στο ρέμα της Πικροδάφνης για να το γνωρίσουμε και να δείξουμε όλοι μαζί πως μας ενδιαφέρει να μην γίνει αγωγός ομβρίων από την περιφέρεια Αττικής. 
Το ρέμα της Πικροδάφνης είναι ένα από τα τελευταία ρέματα στον αστικό ιστό του Λεκανοπεδίου που έχει παραμείνει σε σχετικά φυσική κατάσταση. Δυστυχώς όμως αντί να γίνει χώρος περιπάτου, χώρος πρασίνου και να παραμείνει βιότοπος με σπάνια βιοποικιλότητα προωθείται από την Περιφέρεια Αττικής ένα έργο 150 παρεμβάσεων με τσιμέντο που στην ουσία εξυπηρετεί όσους έχουν αυθαίρετα στις όχθες του και θα το μετατρέψει σε αγωγό καταστρέφοντας χλωρίδα και πανίδα και καταστρέφοντας την ποιότητα του αστικού περιβάλλοντος που ένα ρέμα προσφέρει.

Χάρτης και οδηγίες για τον περίπατο.

Τι να φέρετε και γιατί:

1. Φωτογραφικές μηχανές, επειδή θα οργανώσουμε έκθεση με θέμα το ρέμα της Πικροδάφνης, όπου θα μπορείτε να τοποθετήσετε τις φωτογραφίες σας σε χάρτη του ρέματος.
2. Γαλότσες ή άλλα παπούτσια και ρούχα που δεν σας νοιάζει να βραχούν. Αν δεν έχετε, δεν θα μπορέσετε να κατεβείτε μέσα στο ρέμα. Βέβαια ο περίπατος θα είναι δίπλα και όχι μέσα στο ρέμα.
3. Ομπρέλες αν σας φανεί ο καιρός βροχερός.
4. Παγούρι με νερό και σάντουιτς, ιδίως εάν ακολουθήσετε τη μεγάλη διαδρομή.
Στον σταθμό, θα έχουμε πινακίδες για να αναγνωρίσουμε ο ένας τον άλλον και θα μοιράσουμε χάρτη της διαδρομής ώστε να μην χαθεί κανείς. Στον χάρτη που βλέπετε εδώ, θα γίνουν στάσεις στα σημεία Α και Β, όπου μπορούμε να έχουμε καλή θέα στο ποταμάκι από τα γεφυράκια. Στο σημείο Β μπορεί όποιος θέλει ( και έχει φέρει τα κατάλληλα παπούτσια ) να
κατέβει μέσα στην κοίτη.
Μέχρις εδώ, ο χρόνος συνολικά δεν είναι πάνω από μια ώρα και κάτι (ανάλογα με τον ρυθμό). Από εδώ ανοίγονται οι εξής επιλογές: όσοι θέλουν μπορούν να επιστρέψουν από τον ίδιο δρόμο προς τον σταθμό του μετρό. Όσοι πάλι θέλουν, μπορούν ( δύο ώρες ακόμη πορεία) να συνεχίσουν μέχρι το Έδεμ, στην εκβολή, στο Φάληρο. Εκεί θα καθίσουμε για ουζάκι στην παραλία και η επιστροφή με το τραμ.

Σύντομος οδηγός για τα είδη που ενδημούν στο ρέμα εδώ

Αναδημοσίευση: Καταστρέφει τα ρέματα ο μηχανικός καθαρισμός

Πηγή: ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ
ΓΙΑΝΝΗΣ ΕΛΑΦΡΟΣ

Ηταν 24 Σεπτεμβρίου όταν αιφνιδιαστικά εκπρόσωποι 14 περιβαλλοντικών κινήσεων πολιτών «εισέβαλαν» στο γραφείο της περιφερειάρχη Αττικής κ. Ρένας Δούρου και έθεσαν ένα ξεχασμένο θέμα: την περιβαλλοντική προστασία των ρεμάτων ως οικοτόπων. «Τα ρέματα δεν είναι εργοτάξια» έγραφε η ανακοίνωση των φορέων, με την οποία διαμαρτύρονταν για τον τρόπο που η Περιφέρεια Αττικής προχωρά στον αντιπλημμυρικό καθαρισμό των ρεμάτων. «Πραγματοποιήθηκαν συναντήσεις με εκπροσώπους της Περιφέρειας, χωρίς αποτέλεσμα. Οι διαγωνισμοί προχωρούν και ανησυχούμε ιδιαίτερα για τον κίνδυνο να πληγούν τα οικοσυστήματα των ρεμάτων και να αυξηθεί ο κίνδυνος πλημμυρικών φαινομένων» λέει στην «Κ» ο κ. Γιώργος Σταυρινός, από την Κίνηση «Δασαμάρι S.O.S.», που δραστηριοποιείται στο Πικέρμι.

Στο στόχαστρο των κινήσεων βρίσκονται τρεις προκηρύξεις διαγωνισμών από την Περιφέρεια Αττικής για την ανάθεση τριών έργων καθαρισμού ρεμάτων, ύψους ενός εκατ. ευρώ το καθένα: μία για την Ανατολική, μία για τη Δυτική Αττική, και μία για τον κεντρικό τομέα. «Πέρα από τα σοβαρότατα ερωτήματα για το οικονομικά θέματα, οφείλουμε να υπογραμμίσουμε πως οι προκηρύξεις είναι ασαφείς, δεν περιγράφουν τα έργα και τις παρεμβάσεις που θα γίνουν. Πολύ περισσότερο δεν λαμβάνουν υπόψη τη νομοθεσία προστασίας των ρεμάτων και αντιπλημμυρικής προστασίας. Ιδιαίτερα προβληματικό είναι πως οι καθαρισμοί ρεμάτων θα γίνουν κυρίως με χρήση μηχανικών μέσων, δηλαδή με μπουλντόζες, πρακτική που δημιουργεί καταστροφές στον πυθμένα, στις όχθες και στο οικοσύστημα. Επίσης, προβλέπεται η κοπή δέντρων και θάμνων, γεγονός που επιτείνει τελικά τα πλημμυρικά φαινόμενα», τονίζει ο κ. Σταυρινός.

«Κάθε παρέμβαση σε ρέματα πρέπει να συνυπολογίζει την οικολογική διάσταση. Η μπουλντόζα δημιουργεί προβλήματα, πρέπει να χρησιμοποιείται κυρίως χειρωνακτική εργασία και όπου χρειάζεται γερανός εκτός κοίτης. Το πιο σημαντικό είναι πως πρέπει να θεσπιστούν συγκεκριμένες τεχνικές προδιαγραφές, ανάλογα και με την κατηγορία του ρέματος. Για παράδειγμα στα ρέματα ιδιαίτερου περιβαλλοντικού ενδιαφέροντος πρέπει να αποτρέπονται οι παρεμβάσεις, ενώ όταν κατ’ εξαίρεση χρειάζεται καθαρισμός σε συγκεκριμένα σημεία, πρέπει να γίνεται χειρωνακτικά και με ιδιαίτερη προσοχή και έλεγχο από την Περιφέρεια και οικολογικούς φορείς» λέει στην «Κ» ο κ. Ηλίας Ταρναράς, από την Κίνηση για την Προστασία και Ανάδειξη του Μεγάλου Ρέματος Ραφήνας. Οπως σημειώνουν οι εκπρόσωποι των φορέων, εννοείται πως στα εγκιβωτισμένα ρέματα – οχετούς η αντιμετώπιση είναι διαφορετική και μπορεί να χρησιμοποιηθούν μηχανικά μέσα.

«Ιδιαίτερη προσοχή απαιτείται στα ορεινά τμήματα των ρεμάτων, που συχνά κρύβουν και σημαντικούς βιότοπους. Για παράδειγμα, στην περιοχή μας, στον Βαλανάρη, υπάρχουν φωλιές από αλεπούδες, λαγούς, πουλιά. Ανορθολογικές παρεμβάσεις στα ορεινά, κοπή δέντρων ή θάμνων, καταστροφή μαιανδρισμών κ.λπ. συνεπάγονται πλημμυρικά φαινόμενα στα πεδινά» τονίζει ο κ. Σταυρινός.

Με βάση όλα αυτά οι 14 περιβαλλοντικοί φορείς απαίτησαν τη ματαίωση των προκηρύξεων και την άμεση επαναπροκήρυξή τους με τροποποίηση των όρων και του σχεδιασμού των καθαρισμών.

«Δεν συμφωνούμε με την καταγγελία των φορέων, διερευνούμε όμως κάθε τι που έχει βάση για να βελτιώνουμε τις παρεμβάσεις μας» λέει στην «Κ» ο κ. Χρήστος Καραμάνος, αντιπεριφερειάρχης Οικονομικών. «Τα συγκεκριμένα κονδύλια δίνονται κάθε χρόνο στην Περιφέρεια για καθαρισμούς ρεμάτων. Η Περιφέρεια βελτίωσε τους οικονομικούς όρους, διευρύνοντας τον αριθμό των εταιρειών που μπορούν να λάβουν μέρος και εξασφαλίζοντας καλύτερη καταμέτρηση του όγκου των εργασιών που πραγματοποιούνται, έτσι ώστε να καθορίζονται οι αμοιβές των εργολάβων» τονίζει ο κ. Καραμάνος. Και υποστηρίζει πως η χρήση χειρωνακτικής εργασίας θα διευρύνει πολύ το κόστος, ενώ η χρησιμοποίηση μηχανικών μέσων πραγματοποιείται με μεγάλη προσοχή και χωρίς φθορά των ρεμάτων. «Εχουν ήδη πραγματοποιηθεί παρεμβάσεις στην έξοδο του ρέματος της Πικροδάφνης, που είναι πολύ αποτελεσματικές, χωρίς προβλήματα για το περιβάλλον. Το ρέμα καθαρίστηκε, η κοίτη είναι στη θέση της» σημειώνει. «Οι εργολαβίες είναι ετήσιες, δηλαδή ενεργοποιούνται όποτε και όπου ένα ρέμα, σε κάποιο σημείο, χρειάζεται καθαρισμό» συμπληρώνει, απαντώντας για το ότι δεν ορίζονται συγκεκριμένα σημεία. «Η φύση θα μας καθοδηγήσει», τονίζει, υπογραμμίζοντας την προσοχή της Περιφέρειας στην προστασία της ανθρώπινης ζωής από πλημμύρες.

Το πρόβλημα είναι πως τεχνικά έργα και παρεμβάσεις στα ρέματα χωρίς αυστηρές τεχνικές προδιαγραφές, που θα απηχούν μία σύγχρονη περιβαλλοντική αντίληψη, μπορούν να οδηγήσουν σε ανεπιθύμητες καταστροφές. Η αντιπλημμυρική προστασία δεν έχει σχέση με μια λογική «καθαρισμού». Αποψιλώνοντας τις όχθες, απομακρύνοντας χώματα και καταστρέφοντας τους φυσικούς μαιανδρισμούς της κοίτης, μπορεί να αυξηθεί η ταχύτητα των υδάτων προκαλώντας πλημμύρες χαμηλά.

Το σίγουρο είναι πως η παρέμβαση των περιβαλλοντικών κινήσεων πολιτών επανέφερε στη συζήτηση την ανάγκη αποτελεσματικής προστασίας των ρεμάτων και υποχρεώνει Περιφέρεια και υπουργείο Περιβάλλοντος να σκύψουν πάνω στο πρόβλημα.

Βαλανάρης. Το αίμα του Πεντελικού - Video Dailymotion

Βαλανάρης. Το αίμα του Πεντελικού - Video Dailymotion

Δασαμάρι S.O.S.: Βαλανάρης, η οργή του Πεντελικού

Δασαμάρι S.O.S.: Βαλανάρης, η οργή του Πεντελικού:



Βαλανάρης Παραγωγή-σκηνοθεσία: Σινέ Σχολειό

Καταγγελία φορέων για τους καθαρισμούς ρεμάτων

Από Δασαρχείο

Στα μέσα του καλοκαιριού η Περιφέρεια Αττικής προκήρυξε διαγωνισμό για τον καθαρισμό των ρεμάτων της Δυτικής-Ανατολικής Αττικής και του Κεντρικού-Βόρειου-Δυτικού-Νότιου τομέα Αθήνας με τρεις διακηρύξεις ηλεκτρονικών δημοπρασιών υπό τον Κωδικό 45246410-0 του Κοινού Λεξιλογίου Δημοσίων Συμβάσεων (Common Procurement Vocabulary Code) με προϋπολογισμό 1.000.000€ κάθε μία. Η Περιφέρεια στη διακήρυξη έχει παντελώς αγνοήσει και αδικαιολόγητα παραλείψει την εφαρμογή βασικών νομικών διατάξεων όπως το ευρωπαϊκό νομοθετικό πλαίσιο σχετικά με τα ρέματα (ρόλος και προστασία τους) καθώς και την αντιμετώπιση πλημμυρών. Ενδεικτικά παραλείπονται:

– Η εφαρμογή του Ν.1739/87 κατ’ εφαρμογή του Συντάγματος για τη διαχείριση των υδάτινων πόρων, με τον οποίο θεσμοθετείται, μεταξύ άλλων, η διαίρεση της χώρας σε 14 υδατικά διαμερίσματα.

– Η ενσωμάτωση της Οδηγίας 2000/60/ΕΚ σε εφαρμογή της οποίας εκδόθηκε ο Ν.3199/2003 για τον ορισμό των λεκανών απορροής και τον ορισμό των αρμόδιων Περιφερειών διαχείρισης των υδατικών πόρων.

– Τα ανωτέρω σε συνδυασμό με το ΠΔ 51/2007 και την ΚΥΑ 31822/1542/Ε103/21-7-2010 για το πλαίσιο διαχείρισης και αξιολόγησης κινδύνου πλημμύρας σε κάθε λεκάνη απορροής. Συνεπώς δεν εφαρμόζεται η νομοθεσία για την πλημμύρα, τον κίνδυνο πλημμύρας και την επικινδυνότητα όπως ορίζονται, όχι από τη βούληση κάθε εμπλεκόμενου υπαλλήλου και ιδιώτη, αλλά από την κείμενη νομοθεσία.

– Η ΥΑ 9173/1642/93 «Χαρακτηρισμός ως διατηρητέου περιβαλλοντικού ενδιαφέροντος ρεμάτων, χειμάρων, ρυακίων του Νομού Αττικής».

– Ο Ν.3010/2002 που αναφέρεται και ορίζει μεταξύ άλλων τις όχθες, τις γραμμές πλημμύρας των ρεμάτων και τις ζώνες προστασίας τους από τον Οργανισμό Αθήνας για τη προστασία του Αττικού τοπίου και τον ρόλο των ρεμάτων ως αντιπλημμυρικών αγωγών.

– Αποφάσεις του ΣΤΕ (2656/99,4728/97,42/00,146/00,2470/09 κ.λπ.) σχετικά με: 1. την οριοθέτηση και λειτουργία των ρεμάτων ως οικοσυστημάτων, 2. την ιδιαίτερη προστασία τους που αποβλέπει στη διατήρηση της φυσικής τους κατάστασης και τη διασφάλιση της λειτουργίας τους, 3. τη λαθεμένη αντιμετώπιση του ρέματος μεμονωμένα και όχι ενιαία.

Επειδή οι τρεις διακηρύξεις αφορούν και υγροτόπους που προστατεύονται από την ελληνική νομοθεσία και διεθνείς συμβάσεις, δηλώνουμε την αντίθεσή μας στις υπό δημοπράτηση συμβάσεις, για τους ακόλουθους λόγους:

1. Ο φάκελος δεν περιλαμβάνει τεκμηρίωση σκοπιμότητας των προβλεπόμενων παρεμβάσεων στα ρέματα. Δεν περιλαμβάνει καμία αναφορά σε προϋπάρχουσες περιβαλλοντικές ή αντιπλημμυρικές μελέτες που έχουν διενεργηθεί με δαπάνη της ίδιας της Περιφέρειας Αττικής ή και άλλων δημόσιων φορέων (ΥΠΥΜΕΔΙ, δήμοι, κ.λπ.), προκειμένου να προσδιοριστούν τα σημεία που χρήζουν παρέμβασης. Τα σημεία παρέμβασης δεν τεκμηριώνονται ούτε βάσει άλλων στοιχείων, όπως ιστορικών δεδομένων πλημμυρών κ.λπ.
2. Ο φάκελος πάσχει από αοριστία ως προς τον ίδιο τον κατάλογο των ρεμάτων που πρόκειται να καθαριστούν καθώς και ως προς τα μήκη των παρεμβάσεων: “Τα προς καθαρισμό ρέματα αναγράφονται ενδεικτικά και όχι περιοριστικά και ως προς το μήκος τους […] Πέραν των ανωτέρω ρεμάτων είναι πιθανό να γίνει παρέμβαση και σε άλλα ρέματα”. Εν τούτοις στο Τιμολόγιο-Προϋπολογισμό της μελέτης αναφέρονται ακριβείς ποσότητες εργασιών με τα αντίστοιχα άρθρα τους. Προκύπτει λοιπόν το ερώτημα πως έχουν προμετρηθεί αυτές οι ποσότητες εργασιών χωρίς να έχουν καθοριστεί τα τμήματα όπου θα γίνουν οι εργασίες; Και με ποιο κριτήριο θα επιλεγούν αυτά τα τμήματα κατά την εκτέλεση της εργολαβίας; Την αναγκαιότητα αντιπλημμυρικής προστασίας ή την ευκολία εκτέλεσης του έργου προς όφελος του αναδόχου;
3. Προβλέπεται απομάκρυνση της -ατεκμηρίωτα- θεωρούμενης ως οχλούσας βλάστησης στα σημεία των παρεμβάσεων μετά από σύμφωνη με τον ανάδοχο υπόδειξη εκπροσώπου του Δασαρχείου (σελ. 2 της διακήρυξης). Αγνοείται ο Ν.4258/2014, άρθρο 5. «…1.1. Για την εκτέλεση των πάσης φύσεως εργασιών άρσης προσχώσεων, εξαιρουμένων των αμμοληψιών, καθαρισμού κοίτης, συντήρησης και αποκατάστασης, καθώς και επισκευής υφισταμένων αντιπλημμυρικών έργων. Ως καθαρισμός νοείται κάθε έργο, με εξαίρεση τις αμμοληψίες, που αποσκοπεί στον καθαρισμό της κοίτης από φερτά υλικά ή άλλα εμπόδια που δυσκολεύουν την ελεύθερη απορροή των υδάτων του υδατορέματος.» Στο άρθρο δεν προβλέπεται αποψίλωση της βλάστησης, η οποία προκαλεί ιδιαίτερα αρνητική επίπτωση στο οικοσύστημα του ρέματος και δεν μπορεί να γίνεται χωρίς στοιχεία που να τεκμηριώνουν τον υψηλό κίνδυνο πλημμύρας σε κάθε συγκεκριμένη θέση και χωρίς να ορίζεται η μέθοδος και τα κριτήρια επιλογής της βλάστησης που θα αφαιρεθεί και χωρίς αναφορά στις περιβαλλοντικές επιπτώσεις στο σύνολο του οικοσυστήματος του ρέματος.
4. Στο Τιμολόγιο των υπό δημοπράτηση συμβάσεων, προβλέπεται χρήση μηχανικών μέσων (εκσκαφέων, φορτωτών, προωθητών στις όχθες και στην κοίτη) κατά 98,03%, ενώ χειρωνακτική εργασία μόνο κατά 1,93%, πράγμα που θα προκαλέσει ανεπανόρθωτες ζημιές στους υγροτόπους.
5. Με το πρόσχημα ότι πρόκειται για εργασίες καθαρισμού–συντήρησης, δεν διαχωρίζονται και δεν κατατάσσονται τα ρέματα ως προς τη μεθοδολογία αντιμετώπισής τους, με κριτήριο το καθεστώς προστασίας τους. Ως εκ τούτου, ρέματα ιδιαίτερου περιβαλλοντικού ενδιαφέροντος και χτισμένα ρέματα δεν τυγχάνουν σαφούς διαφορετικής αντιμετώπισης, ενώ είναι προφανές ότι οι εργασίες καθαρισμού μπορούν να προκαλέσουν τεράστια καταστροφή στο οικοσύστημα ενός προστατευόμενου ρέματος.
6. Δεν προβλέπεται διάκριση και διαχωρισμός των σχεδιαζόμενων εργασιών ανάλογα με το αν αφορούν ορεινά τμήματα των ρεμάτων ή πεδινά τμήματα. Προβλέπονται εργασίες σε τμήματα ρεμάτων που βρίσκονται εντός ορεινών/δασικών εκτάσεων, τα οποία δεν ενέχουν κίνδυνο πλημμύρας λόγω κλίσης και ευρύτητας φυσικής κοίτης ή είναι προτιμότερος ο τοπικός πλημμυρισμός τους από την αφαίρεση βλάστησης που θα έχει ως αποτέλεσμα την επιτάχυνση καθόδου των νερών στα πεδινά και την εκεί αύξηση των πλημμυρικών φαινομένων.
7. Περιλαμβάνει καθαρισμό ρεμάτων τα οποία είναι μπαζωμένα και χτισμένα (π.χ. περιοχή Διώνη). Αντίθετα δεν υπάρχει πρόβλεψη καθαρισμού για οχετούς διατομής μεγαλύτερης των 3 μέτρων.
8. Δεν υπάρχει όρος υποβολής σχεδίου περιβαλλοντικής διαχείρισης του όγκου απορριμμάτων και των φερτών υλικών που απομακρύνονται από τα ρέματα, καθώς και απαρέγκλιτης τήρησης αυτού από τους υποψηφίους αναδόχους.
9. Εντοπίζεται αναντιστοιχία μεταξύ της κατανομής των κονδυλίων και των προκηρυσσόμενων εργασιών. Αντίθετα προβλέπεται ισότιμη κατανομή ανά ανάδοχο: 1.000.000€ είτε πρόκειται για τις παρεμβάσεις σε μήκος 184 χλμ. στη Δυτική Αττική, είτε σε μήκος 261 χλμ. στην Ανατολική Αττική, είτε σε μήκος 67 χλμ. στον Κεντρικό-Βόρειο-Δυτικό-Νότιο τομέα Αθήνας.
10. Πέραν της κατασπατάλησης του δημοσίου χρήματος μέσα σε περίοδο οικονομικής κρίσης, οι εν λόγω διακηρύξεις αποτελούν εξόφθαλμη κατάτμηση του ίδιου συμβολαίου στα τρία για την αποφυγή προσυμβατικού έλεγχου. Η χρησιμοποιούμενη δε συμβατική μορφή της “παροχής υπηρεσιών” συγκαλύπτει στην ουσία έργο. Η αναθέτουσα αρχή καλείται να παραλάβει υπηρεσίες οι οποίες δεν έχουν καν συγκεκριμένη προμέτρηση αλλά και ούτε αντικειμενικό τρόπο επιμέτρησης. Επιπρόσθετα η χρήση μηχανημάτων, με τον τρόπο που υπαγορεύεται από το Τιμολόγιο που συνοδεύει τη διακήρυξη, δεν επιτρέπεται στις συμβάσεις υπηρεσιών και μάλιστα όταν η χρήση τους γίνεται συνεχώς και όχι παρεμπιπτόντως.

Συνολικά η διακήρυξη χαρακτηρίζεται από ασάφεια και απροσδιοριστία σχετικά με τα έργα, τη μέθοδο και το αντικείμενο σε ποσοτικό επίπεδο (τρέχοντα μέτρα, όγκος φερτών, κ.λπ.) και σε ποιοτικό επίπεδο (οχετοί, όχθη, κοίτη κ.λπ.). Η έλλειψη προσδιορισμού α) των ρεμάτων (με ορθό και έγκυρο τρόπο) σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία περί προστασίας και οριοθέτησής τους, β) των δεδομένων υπολογισμού της επικινδυνότητας πλημμυρικών φαινομένων σε κάθε θέση, έρχεται σε αντίθεση με την χρηστή διοίκηση, τη διασφάλιση και την προστασία του δημόσιου συμφέροντος.

Ως φορείς που εργαζόμαστε στις τοπικές κοινωνίες για την προστασία του δημόσιου φυσικού πλούτου, ζητάμε την άμεση ακύρωση των συγκεκριμένων διακηρύξεων και την άμεση επαναπροκήρυξη με γνώμονα την προστασία του δημοσίου συμφέροντος, και συγκεκριμένα:

 1. Την προστασία του περιβάλλοντος.

α. Κατάργηση των ανώφελων παρεμβάσεων.

β. Αντικατάσταση της μηχανικής αντιμετώπισης των καθαρισμών με χειρωνακτική μέθοδο. Με δεδομένο ότι το προβλεπόμενο στη διακήρυξη κόστος της χειρωνακτικής εργασίας διαφοροποιείται ελάχιστα έναντι της μηχανικής (και με την κατάργηση ανώφελων παρεμβάσεων) ο χειρωνακτικός καθαρισμός μπορεί να επιτευχθεί εντός του προβλεπόμενου κονδυλίου με παράλληλη προστασία των οικοσυστημάτων και δημιουργία θέσεων εργασίας για ανέργους.

 2. Την προστασία των αστικών περιοχών από τις ανορθολογικές παρεμβάσεις στα ορεινά που συνεπάγονται πλημμυρικά φαινόμενα στα πεδινά.

 3. Τη χρηστή διαχείριση των οικονομικών πόρων, περιορίζοντας τις παρεμβάσεις με σαφήνεια μόνο στις αναγκαίες.

9/9/2015

Οι φορείς

• Δασαμάρι O.S.
• Δασοπροστασία Παπάγου-Χολαργού
• Δημοτική Κίνηση Μέτωπο Ψηλά
• Εξωραϊστικός Σύλλογος Νηρέας Ραφήνας
• Κίνηση για την Προστασία και Ανάδειξη του Μεγάλου Ρέματος Ραφήνας
• Οικολογικός Πολιτιστικός Σύλλογος Χαϊδαρίου
• Οικολόγοι Ριζοσπάστες
• Συντονιστική Γραμματεία της Περιφερειακής Οργάνωσης Αττικής των Οικολόγων Πράσινων
• Φίλοι της Φύσης / Naturefriends Greece
• Green it up again

Ο άνθρωπος στον πλανήτη

Συναγερμός για τη φύση στην Ευρώπη

Αναδημοσίευση από την ιστοσελίδα της Ελληνικής Ορνιθολογικής Εταιρείας

Περισσότερες από 100 περιβαλλοντικές μη κυβερνητικές οργανώσεις υψώνουν ασπίδα απέναντι στην πολιτική απορρύθμισης που επιδιώκει η επιτροπή Γιούνκερ, καλώντας τους πολίτες να συμμετάσχουν σε μια πανευρωπαϊκή δράση. Μέσα από την κοινή διαδικτυακή πρωτοβουλία «Συναγερμός για τη φύση» (http://www.naturealert.eu/el), οι πολίτες της Ελλάδας και των υπολοίπων 27 κρατών μελών καλούνται να συμμετάσχουν στη δημόσια διαβούλευση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και να διαφυλάξουν τη νομοθεσία που προστατεύει τη φύση στην Ευρώπη.

Η 12η Μαΐου σηματοδοτεί λοιπόν την έναρξη μίας πολυετούς πανευρωπαϊκής εκστρατείας που στόχο έχει να αντιμετωπίσει οποιαδήποτε απειλή υποβάθμισης του πλαισίου προστασίας της φύσης και να πετύχει καλύτερη εφαρμογή και επιβολή της ευρωπαϊκής νομοθεσίας. Τη δράση οργανώνουν και προωθούν οι διεθνείς περιβαλλοντικές οργανώσεις BirdLife, Ευρωπαϊκό Γραφείο Περιβάλλοντος, Φίλοι της Γης – Ευρώπη και WWF.

Η ευρωπαϊκή νομοθεσία για τη φύση, και συγκεκριμένα οι οδηγίες για τους οικοτόπους και τα άγρια πτηνά, αναγνωρίζονται παγκοσμίως για τη συμβολή τους στην προστασία της βιοποικιλότητας που απειλείται. Χάρη σε αυτή τη νομοθεσία, η Ευρώπη έχει σήμερα το μεγαλύτερο δίκτυο προστατευόμενων περιοχών στον κόσμο, το δίκτυο Natura 2000, που καλύπτει περίπου το 20% της χερσαίας και το 4% της θαλάσσιας έκτασής της.

Με πολύ απλά λόγια, ως προς την Ελλάδα, αν δεν υπήρχε το δίκτυο Natura 2000, το οποίο προστατεύει περισσότερο από το 27% της ελληνικής επικράτειας, δεν θα προστατεύονταν κομμάτια της φύσης που συναποτελούν την ταυτότητα της χώρας μας, όπως σπήλαια, ρεματιές και παράκτιοι υγρότοποι, αλλά και μοναδικά είδη χλωρίδας και πανίδας.

Ενδεικτική είναι η περίπτωση της θαλάσσιας χελώνας Caretta caretta. Στην πράξη η προστασία της, όπως και των παραλιών ωοτοκίας της, κατέστη δυνατή μόνο μέσα από την εφαρμογή της οδηγίας για τους οικοτόπους. Ας μην αγνοούμε μάλιστα ότι οι ευρωπαϊκοί πόροι αποτελούν βασική πηγή χρηματοδότησης της προστασίας της ελληνικής φύσης, προωθώντας την αποτελεσματική προστασία ειδών και οικοτόπων αλλά και τη βιώσιμη τοπική ανάπτυξη των περιοχών του δικτύου Natura 2000.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει αποφασίσει να ολοκληρώσει μία εις βάθος αξιολόγηση των δύο οδηγιών, ώστε να καθορίσει εάν είναι αποτελεσματικές στην προστασία του φυσικού περιβάλλοντος. Ο κίνδυνος προκύπτει από το γεγονός ότι η διαδικασία αυτή πραγματοποιείται σε μία περίοδο ιδιαίτερα αρνητική για την προστασία του περιβάλλοντος, όπως φανερώνει η ρητορική του προέδρου Γιούνκερ που επιδιώκει τη μείωση της «περιβαλλοντικής γραφειοκρατίας».

Περισσότερες από 100 οργανώσεις ενώνουν τη φωνή τους για να κινητοποιήσουν μέλη και υποστηρικτές τους, καθώς και το ευρύτερο κοινό, και να μεταφέρουν στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή το μήνυμα ότι θέλουν η ευρωπαϊκή νομοθεσία για την προστασία της φύσης, όχι μόνο να διατηρηθεί, αλλά να ενισχυθεί και κυρίως να εφαρμοστεί. Η διαδικτυακή δράση των περιβαλλοντικών οργανώσεων επιτρέπει στους πολίτες να συμμετάσχουν στη δημόσια διαβούλευση ως τις 24 Ιουλίου 2015 και αποτελεί τη μόνη ευκαιρία της κοινής γνώμης να εκφράσει την άποψή της σε αυτή την τεχνική αξιολόγηση.

Σύμφωνα με τον Άνγκελο Κασέρτα, Διευθυντή της BirdLife Ευρώπης: «Έχουμε στη διάθεσή μας πλούσια επιστημονική τεκμηρίωση, σύμφωνα με την οποία αυτές οι οδηγίες δουλεύουν όταν εφαρμόζονται. Και πολλά παραδείγματα ότι οι οδηγίες αυτές δεν αποτελούν εμπόδιο στη σωστή οικονομική ανάπτυξη. Άρα η δική μου ερώτηση στον Πρόεδρο Γιούνκερ και στον Αντιπρόεδρο Τίμμερμανς είναι απλή: με όλα όσα έχουμε να κάνουμε για την Ευρώπη, γιατί να αναιρέσουμε αυτές τις οδηγίες;»

Ο Τόνι Λόνγκ, Διευθυντής του Γραφείου Ευρωπαϊκής Πολιτικής του WWF δήλωσε: «Για περισσότερα από 30 χρόνια το WWF αγωνίζεται, ώστε η Ευρώπη να αποκτήσει μία ολοκληρωμένη θεσμική προστασία της φύσης, που να αποτελεί παγκόσμιο πρότυπο. Δεν είμαστε διατεθειμένοι να σταθούμε στην άκρη και να αφήσουμε τη δική μας κληρονομία να χαθεί. Κανείς δεν θα κερδίσει αν η Ευρώπη γυρίσει τον χρόνο πίσω στη νομοθεσία για την προστασία της φύσης. Σίγουρα όχι το φυσικό περιβάλλον, αλλά ούτε και ο άνθρωπος, ο οποίος εξαρτάται από αυτό. Σήμερα ξεκινά μία δημόσια έκκληση να κρατήσουμε τη φύση ζωντανή.»

Σύμφωνα με τον Τζέρεμι Ουάτς, Γενικό Γραμματέα του Ευρωπαϊκού Γραφείου Περιβάλλοντος: «Η τρέχουσα εμμονή της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην απορρύθμιση και στη μείωση της γραφειοκρατίας την έχει τυφλώσει και αδυνατεί να αναζητήσει αποτελεσματικές λύσεις για τους απειλούμενους οικοτόπους και τα απειλούμενα είδη. Αντί να απειλούν αυτή τη νομοθεσία, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τα κράτη μέλη, πρέπει να εντείνουν τις προσπάθειες εφαρμογής της και να διασφαλίσουν τα τεράστια οφέλη, τόσο για τη φύση, όσο και για μας και για την οικονομία μας.»

Η Μάγδα Στόκτσιεβιτς, Διευθύντρια των Φίλων της Γης Ευρώπης δήλωσε: «Όλοι έχουμε δικαίωμα στη φύση και η περικοπή της ζωτικής νομοθεσίας που την προστατεύει θα ήταν μία καταστροφή για τους Ευρωπαίους πολίτες και τη φύση που αγαπάμε. Κινητοποιούμε τους πολίτες σε όλη την Ευρώπη και θα προτάξουμε τη φωνή μας δυνατά και καθαρά: η φύση δεν πωλείται και περιμένουμε από τους πολιτικούς μας να την προστατεύσουν για μας και τις επόμενες γενεές.»

Περισσότερες πληροφορίες:
Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία: Μαλαμώ Κορμπέτη, τηλ. 694 624 9450, mkorbeti@ornithologiki.gr
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ Περιβάλλοντος και Πολιτισμού: Δάφνη Μαυρογιώργου, τηλ. 210 32 25 245, sfyp@ellinikietairia.gr
Δίκτυο ΜΕΣΟΓΕΙΟΣ SOS: Ναταλία Ρουμελιώτη, τηλ. 210 82 28 795, coasts@medsos.gr
WWF Ελλάς : Ιάσονας Κάντας, υπεύθυνος γραφείου τύπου, τηλ: 210 33 14 893, κιν: 697 185 9632, i.kantas@wwf.gr

Σημειώσεις προς συντάκτες:
Δείτε το πρώτο video της εκστρατείας εδώ: https://www.youtube.com/watch?v=eR37iqxrs4Y

Η δράση στην Ελλάδα συντονίζεται από τις οργανώσεις: Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία, ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ Περιβάλλοντος και Πολιτισμού, Δίκτυο ΜΕΣΟΓΕΙΟΣ SOS και WWF Ελλάς. Η δράση των ΜΚΟ θα είναι προσβάσιμη μέσα από τις ιστοσελίδες:

http://www.naturealert.eu/el
http://www.wwf.gr/campaigns/keep-nature-alive
www.ornithologiki.gr/naturealert
http://www.ellet.gr/nature-alert

Η δημόσια διαβούλευση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής είναι διαθέσιμη εδώ:
http://ec.europa.eu/environment/consultations/nature_fitness_check_en.htm

Περισσότερες πληροφορίες για τη νομική διαδικασία αξιολόγησης των οδηγιών:
- Έλεγχος καταλληλότητας: Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή υλοποιεί αυτή την περίοδο μία εις βάθος αξιολόγηση της ευρωπαϊκής νομοθεσίας για τη φύση. Ο έλεγχος καταλληλότητας αποτελεί μέρος του ευρύτερου Προγράμματος βελτίωσης της καταλληλότητας και της αποδοτικότητας του κανονιστικού πλαισίου (Regulatory Fitness and Performance Programme (REFIT)) και εξετάζει κατά πόσο η νομοθεσία αυτή πετυχαίνει τον σκοπό της. Πιο συγκεκριμένα αξιολογεί κατά πόσο συμβάλλουν με έναν αποδοτικό και συνεκτικό τρόπο στην προστασία των ειδών και οικοτόπων που είναι σημαντικά σε ευρωπαϊκό επίπεδο.
- Διαδικασία ανασκόπησης: Εάν στο τέλος της διαδικασίας αυτής (Ιούνιος 2016) η Ευρωπαϊκή Επιτροπή καταλήξει ότι οι οδηγίες δεν πετυχαίνουν τους σκοπούς τους, ενδέχεται να κινήσει τη διαδικασία αναθεώρησης, εκτιμώντας εναλλακτικές επιλογές τροποποίησης των οδηγιών καθώς και τις (περιβαλλοντικές, οικονομικές, διοικητικές και κοινωνικές) επιπτώσεις που οι αλλαγές αυτές θα επιφέρουν. Μπορούν να επιλέξουν να διατηρήσουν τις δύο οδηγίες ως έχουν, να τις συμπτύξουν σε μία νέα ενιαία οδηγία, να τροποποιήσουν μόνο τα παραρτήματα (καταλόγους ειδών και οικοτόπων) ή να διατηρήσουν ως έχουν προτείνοντας άλλα μη νομικά δεσμευτικά εργαλεία.
- Διαδικασία αναθεώρησης: Εάν τελικά η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αποφασίσει ότι οι οδηγίες αυτές πρέπει να τροποποιηθούν, τότε θα προτείνει την αναθεώρησή τους. Αυτή η νέα πρόταση για τις αναθεωρημένες οδηγίες θα πρέπει να συζητηθεί και να αποτελέσει αντικείμενο διαπραγμάτευσης του Συμβούλιο Υπουργών (δηλαδή των κρατών μελών) και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Μέχρι να υπάρξει συμφωνία και τελική υιοθέτηση από το Συμβούλιο και το Κοινοβούλιο, μπορεί να χρειαστούν μερικά χρόνια.